باسمه تبارک و تعالی (۴۹۸)
«اصل تمانع نعمات دنیوی»!
«لَا تَنَالُونَ مِنَ الدُّنیَا نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَى»
🔹در مناظر بسیار زیبا و جنگلهای انبوه زیر نم نم باران حرکت میکردیم. یکی از همراهان با استفهامی آکنده از حسرت گفتند اینهایی که اینجا ساکنند خودشان میدانند چه نعمتی دارند؟! میدانند چه زندگی خوشی دارند؟!
💡به ذهنم این فراز از نهج البلاغة امیر المؤمنین علی علیه السلام خطور کرد که: «مَعَ كُلِّ جَرْعَةٍ شَرَقٌ وَ فِي كُلِّ أَكْلَةٍ غَصَصٌ لَا تَنَالُونَ مِنْهَا نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَى»
🔸یعنی شماها هنوز دنیا را نشناخته اید! احکامش را استنباط نکرده اید! یکی از احکام دنیا تمانع نعمات است! یعنی نعمت ناب ندارد! هر چیزی که خوشی دنیایی است توأم با ناخوشی است. هر نعمت دنیایی را که طلب کردید نعمت دیگر را به نوعی از دست میدهید.
🔹چه بدانید یا ندانید! بخواهید یا نخواهید! فقط انتخاب کنید که کدام نعمت را میخواهید و در کنارش از کدام نعمت میخواهید بگذرید! آن آخرت است که نعمتهایش همه با هم جمع است. در آن خبری از تمانع نعمتها نیست! آن آخرت است که دار النعیم و دار السلام است.
🔸دنیا جای خوشی ناب نیست. این را باید برای خودمان تبدیل به یک باور عمیق کنیم و الّا خیلی خودمان و دیگران را بیجا اذیت میکنیم. دنیا شناس باشیم! یکی از فوق تخصصهایی که انسان میتواند در نهج البلاغة بگیرد دنیا شناسی است.
🔹مدّتی است که دارم از دروازه ی «لا تنالون منها نعمة الّا بفراق أخری» نعمتهای دنیایی را مرور میکنم. واقعا باب جدیدی را بر روی نگاهم گشوده است. دست روی هر نعمتی میگذاری وقتی تحلیل میکنی میبینی توأم با از دست دادن نعمتهای دیگر است.
🔸راستی ما چرا حسرت دنیای دیگران را میخوریم؟! چون گمان میکنیم میتوانیم آن نعمتهایی را که داریم داشته باشیم و مدام چیزهایی به آن بیافزاییم! همین است که اینقدر مشتاق دنیاییم چون فکر میکنیم دنیا واقعا میتواند دار النعیم و دار السلام باشد!
🔹هنوز نفهمیده ایم که اگر قرار شد آنها را داشته باشیم چیزهای دیگری را نخواهیم داشت! راستش این از آن مطالبی نیست که بگوییم و بشنویم! یک اقیانوسی از عمق و یک صحرایی عظیم از عبرتها در آن موج میزند. گاهی بهتر است آدم به جای آنکه حرف بزند سکوت کند! بقیه اش را دیگر سکوت حرف میزند!
📖«أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا أَنْتُمْ فِي هَذِهِ الدُّنْيَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِيهِ الْمَنَايَا مَعَ كُلِّ جَرْعَةٍ شَرَقٌ وَ فِي كُلِّ أَكْلَةٍ غَصَصٌ لَا تَنَالُونَ مِنْهَا نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَى
📖وَ لَا يُعَمَّرُ مُعَمَّرٌ مِنْكُمْ يَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا بِهَدْمِ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ وَ لَا تُجَدَّدُ لَهُ زِيَادَةٌ فِي أَكْلِهِ إِلَّا بِنَفَادِ مَا قَبْلَهَا مِنْ رِزْقِهِ وَ لَا يَحْيَا لَهُ أَثَرٌ إِلَّا مَاتَ لَهُ أَثَرٌ وَ لَا يَتَجَدَّدُ لَهُ جَدِيدٌ إِلَّا بَعْدَ أَنْ يَخْلَقَ لَهُ جَدِيدٌ
📖وَ لَا تَقُومُ لَهُ نَابِتَةٌ إِلَّا وَ تَسْقُطُ مِنْهُ مَحْصُودَةٌ وَ قَدْ مَضَتْ أُصُولٌ نَحْنُ فُرُوعُهَا فَمَا بَقَاءُ فَرْعٍ بَعْدَ ذَهَابِ أَصْلِه»