☘معرفی کتاب "درباره ی علم"
یادداشت نویسنده:
درباره علم، از جهات مختلف و متفاوت مى توان بحث كرد، براى جهان در حال توسعه كه بايد در نظام علم وارد و سهيم و شريك شود، نگاه تاريخى به دانش و پژوهش و گزارش نحوه سير و بسط آن بسيار مهم است و اكر كسى بگويد كه خودآگاهى تاريخى نسبت به وضع علم، شرط پيشرفت است آن را مبالغه نبايد دانست.
در مقالات اين دفتر سعى شده است كه به چندين پرسش اساسى در مورد قوام علم جديد و شرايط و موانع رشد و بسط آن پاسخ داده شود، علم هرچه باشد هرگز و در هيچ جا مستقل از شرايط تاريخى و فرهنگى نيست. درست است كه در زمان ما حاصل پژوهش به صورت اطلاعات درآمده و به عنوان كالا خريد و فروش میشود، اما همين كالاى قابل خريد و فروش نيز ريشه در زمين فرهنگ و تاريخ دارد، همه اقوام جهان در حال توسعه براى اينكه راه توسعه اقتصادى-اجتماعى و فرهنگى را طى كنند، بايد شرايط را براى بارورى درخت علم مهيا سازند، نكته اى كه كمتر به آن توجه میشود و شايد بسيارى كسان آن را بى وجه بدانند اين است كه در اين كشورها توجه به علوم انسانى و اجتماعى اولويت دارد و شايد قوام جهان علم بدون ريشه دار شدن اين علوم اگر نه محال، بسيار دشوار باشد. جهان رو به توسعه نياز به برنامه دارد و برنامهريزى بدون علوم اجتماعى صورت نمیگيرد.
اروپاى غربى تا زمانى كه به بلوغ علمی-تكنيكى رسيد، به برنامه نیازى نداشت. اما وقتى بحران را تجربه كرد با اين تجربه به علوم انسانی رسید و از آن براى خروج از بحران اسـتفاده كـرد. جهان توسعه نيافته كه تركيب پريشانى از نظام پيش از تجدد و صورت بحرانى تجدد است، بدون علوم انسانى راه توسعه را گم مى كند. البته اگر اقوام اين جهان به وضعى كه دارند تذكر پیدا كنند، مى تواند اميدوار باشد كه راهى به آينده بیابند، به اين جهت تأمل در باب علم و بخصوص علوم ضروری است. اميدوارم اين نوشته مددى هر چند اندک به قوام علوم انسانى و اجتماعى و استحكام نظام علم در كشور برساند.
دکتر رضا داوری اردکانی
@behyaarstf_ir