💡الْمُقَصِّرُ فِي حَقِّكُمْ زَاهِقٌ
▪️ رویکرد اهل بیت علیهم السلام با مقصره
در مقابل نگرش اصحاب بتریه که در آن برهه به اندیشههای غیر شیعی معطوف گردیده بود، امام باقر علیه السلام شخصی را نزد زراره فرستاد تا به حکم بن عتیبه بگوید: «أوصیای محمد صلی الله علیه و آله محدثاند». آن حضرت خطاب به سلمه بن کهیل و حکم بن عتیبه فرمود: «اگر به مشرق یا به مغرب روید، علم درستی جز آنچه نزد ماست، پیدانخواهید کرد».
بر اساس روایت امام باقر علیه السلام علوم غیبی، خاص أوصیای پیامبر صلی الله علیه و آله بوده و لازمۀ تحصیل علم صحیح رجوع به ائمه علیهم السلام است. روایتهایی از این دست کم و بیش وجود دارد و گاهی در شأن شخصیت های تأثیرگذار بتریه و آموزه های آنان وارد شده است و در مواردی نیز امام خود جریان را خطاب قرار داده است؛ برای مثال، امام صادق علیه السلام میفرماید: «اگر همه بتریه ردیف واحدی از مشرق تا مغرب تشکیل دهند، خداوند در دنیا به ایشان عزت نخواهد بخشید».
اما پرسش قابل تأمل این است که چگونه با وجود برائتی که امامان علیهم السلام از بتریه داشتند، میتوان جریان بتریه را از گروههای مقصره برشمرد؟
فان. اس. درباره بزرگان بتریه مینویسد: «با توجه به مجموع تصویری از شرح حال اشخاص فوق، سخن گفتن از یک گروه منسجم جسورانه خواهد بود. حتی نمیتوان آنان را به نحوی از انحا تحت تأثیر زید بن علی دانست و نزد مورخان نمیتوان اثبات کرد ارتباط حوادث زیدیه
آن ایام - ایام قیام زیدیه - مقصودی به اینان - بتریه - باشد».
به طور مشخص این دیدگاه تا حدی درست به نظر میرسد، چون بتریه جریانی است که با گرایشها سمتوسو گرفته و حتی برخی از بزرگان بتریه مرجئی نامیده شدهاند.
📚کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج١، ص٢٧٠.
📚کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج١، ص٣٩٩.
📚خویی، ابوالقاسم، معجم الرجال الحدیث، ج٣، ص٣٩٩.
📚طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ص٢۴١.
📚جوزف، فان. اس، علم الکلام والمجتمع، ج١، ص٣۵۴.
#تقصیر #مقصره
@BotShenasi