❌ موسسان نقاشی لاکی در ایران عهد #قاجاریه نقاشی لاکی (نقاشی زیر لاکی) نوعی نقاشی آبرنگ بر روی اشیاء مقوایی همچون قلمدان، جلد کتاب، قاب آئینه، رحل قرآن، جعبه ی آرایش، ورق بازی، سینی است که رویه آن با ماده ی جلا دهنده [لاک] پوشانیده می شود.این اسلوب با کمابیش اختلاف، در برخی هنرهای سنتی چین، هند، ایران و نقاط دیگر متداول بوده است. به گواهی آثار به‌ جـا‌ مـانده‌ نقاشی در دوره قاجاریه، رشد و رونق نقاشی لاکی در ایران را باید از اواخر‌ سدهء یازدهم قمری/هفدهم‌ میلادی دانست‌. هم‌زمان‌ با روی کـار آمدن سلسهء قاجار نـقاشی لاکـی به‌ کمال رسیده بود. در دروهء ناصر الدین شاه اشیاء دیگری با نیز با این‌ روش آراستند. در این زمان رواج نقاشی لاکی‌ به همراه نقاشی رنگ‌ و روغن و میناکاری بیش از پیش به بی‌رونقی کتاب‌آرایی دامـن زد و بیشتر نقاشان نامدار ذوق خود را در این شیوهء تازه آزمودند. در دورهء فتحعلی شاه تهران‌ و اصفهان‌ و شیراز مراکز اصلی نقاشی لاکی بودند. به فرمان او نفیس‌ترین جلد لاکی اوایل دورهء قاجار را برای خمسهء شـاه‌ طـهماسبی ساختند.پس از درگذشت فتحعلی شاه،نجف علی اصفهانی‌‌ به‌ همراه برادر و پسرانش در نقاشی لاکی به شهرت رسیدند.آنان از حمایت منوچهر خان، والی اصفهان، بهره‌مند بودند.خاندان امامی نیز از سرآمدان نقاشی لاکـی اصـفهان بودند. در شیراز‌ هم‌ آقا بزرگ و فتح اللّه‌ قلمدانهای لاکی کم‌نظیری ساختند. به جز نقاشهای سنتی همچون تمثال‌ شاهان قاجار و مراسم ازدواج، مضمونهای فرنگی نیز در قلمدانهای این‌ دوره فراوان دیده می‌شود.اسـماعیل‌ جـلایر‌ و محمد‌ حسن افشار در این‌ زمینه‌ طبع‌آزمایی‌ کردند‌. از آن پس گرایش به نقاشی واقع‌نمای غربی‌ آشکارتر شد.در اواخر دورهء قاجار آثاری نیز به سبک عهد صفوی‌ پدید‌ آمد‌. نقاشی‌ لاکی ایرانی را نـخستین بـار بـر جلد کتابهایی‌ چند‌ مربوط بـه اواخـر سـدهء نهم قمری/پانزدهم میلادی که در کتابخانه توپ‌قاپی‌ استانبول نگهداری می‌شد، مشاهده کردند. بی رابینسون، نقاشی لاکی در عهد قاجار ، ترجمه اردشیر اشراقی، گلستان هنر، پاییز 1386 ، شماره 9 ، ص 105 @cafetarikh