♨️تساهل در برابر اسلامگرایان و مقاومت در برابر عادی سازی؛ میراث امیر پیشین کویت 🔺هیئت وزیران کویت تنها چند ساعت پس از اعلام درگذشت نواف الاحمد امیر کویت، مشعل الاحمد ولیعهد و برادر ناتنی امیر متوفق را به عنوان امیر جدید معرفی کرد. هرچند انتخاب روان و بدون چالش امیر جدید، گویای همبستگی بالای حاکمیت در این کشور ثروتمند عربی است اما اینکه مهمترین چالش‌های امیر جدید در سایه شرایط داخلی و منطقه ای چیست و کویت در دوره زمامداری امیر جدید به چه سمت و سویی میرود موضوعی قابل بررسی و تامل است. 🔺صحنه سیاسی و اجتماعی کویت این روزها از دو جهت اهمیت دارد. حکومت کویت علیرغم درخواست مکرر سعودی و امارات در مورد برخورد با اسلامگرایان و تنگ کردن عرصه فعالیت بر آنان، مقاومت کرده و از این رو اسلامگرایان کویتی از آزادی عمل نسبتا گسترده‌ای در این کشور برخوردارند و تساهل حکومت با آنان در سایه سختگیری دیگر کشورهای عربی سبب شده کویت به یکی از قدرتمندترین پایگاه‌های اسلامگرایان اخوانی تبدیل شود. 🔺با وجود آنکه نواف الاحمد در بحبوحه هیجانات ناشی از پیوستن اعراب به پیمان ابراهیم قدرت را به دست گرفت، کویت تنها کشور شورای همکاری خلیج فارس است که تاکنون از آن صدای عادی سازی بلند نشده و علیرغم پیوستن امارات و بحرین به این پیمان و مذاکره سعودی برای عادی سازی و ایجاد کانال‌هایی در دوحه و مسقط برای ارتباط با صهیونیست ها، دولت و گروه های سیاسی کویت یکپارچه، عادی سازی با صهیونیست ها را رد کرده و تاکنون در برابر آن ایستاده اند که این موضوع تا حد زیادی به رویکرد دیوان امیری کویت و البته ترکیب اجتماعی و سیاسی این کشور بستگی داشته است. 🔺نقشه احزاب و گروه های سیاسی در کویت نیز از ویژگی خاصی در منطقه برخوردار است و علیرغم اینکه بر اساس قانون اساسی این کشور، تشکیل احزاب و گروه های سیاسی در کویت ممنوع می باشد اما عملا صحنه سیاسی، خالی از دسته بندی و تحزب سیاسی نیست. کویتی‌ها این مشکل قانونی را اینگونه توجیه می کنند که ممنوعیت تشکیل احزاب به معنای ممنوعیت وجود آنها نیست! 🔺هرچند ریشه فعالیت تشکیلاتی در کویت به گروه‌های اسلامی گرا و ورودشان به کویت در دهه 60 میلادی برمی گردد اما دسته بندی‌ها و جماعت‌های سیاسی در کویت عمدتا در ابتدای دهه 90 میلادی و پس از حمله عراق به کویت متولد شدند. 🔺جریان‌های اسلامی سنی و شیعی کویت را باید بزرگترین گروه‌های سیاسی این نامید. جریان سنی خود به دو بخش "التیار السلفی" وابسته به "جمعیت احیای تراث" و "الحرکه الدستوریه" شاخه سیاسی "حزب اصلاح" وابسته به اخوان المسلمین تقسیم می شود. 🔺ناگفته نماند که حدود یک دهه قبل انشقاقی در درون "تجمع سلفی" وابسته به جمعیت احیاء تراث به وجود آمد که در جریان آن برخی افراد مانند "حاکم المطیری" و "حامد العلی" جمعیت جدیدی به نام "الحرکه السلفیه" را تاسیس کردند. 🔺اما جریان سیاسی شیعی خود را در چارچوب ائتلاف اسلامی ملی تعریف کرده که تقریبا همه گروه های شیعی را در بر می‌گیرد. 🔺در مقابل این دو جریان اسلامی مهم، جریان سکولار قرار دارد که این جریان نیز به دو گروه "المنبر الدیمقراطی" که به "طلیعه" به مناسبت نام ارگان رسمی تجمع که "الطلیعه" نام دارد، نیز معروف است. اما گروه دوم "تجمع مردمی لیبرالی" است که در سال 1999 تشکیل شد. 🔺جریان سوم حزب قومی گرای ناصری است که در سال 1992 تاسیس شد اما در انتخابات‌های متوالی شکست های سختی خوردند و تقریبا به حاشیه صحنه سیاست کویت رانده شدند. 🔺در همان سال 1992 جریان چهارمی نیز ظهور کرد که نام "التجمع الدستوری " را بر خود نهاد که جریانی وابسته به تجار و صنعتگران کویت بود که این حزب نیز توفیق چندانی در عرصه سیاست به دست نیاورد و عمده اعضای آن جذب جریان های دیگر شدند. 🔺افزون بر این گروه ها و تشکلهای کوچک تر دیگر در کویت وجود دارند که هرچند تاثیر مستقیمی در صحنه سیاست کویت ندارند اما به دلیل کفائت و ملائت مالی در انتخابات‌ها تاثیرگذار به شمار می آیند. 🔺با وجود این تحرک گسترده دمکراتیک در کویت که در مقیاس شواری همکاری خلیج فارس بی نظیر به شمار می آید، امیر کویت همچنان در اعمال قدرت بلا منازع به شمار می آمده و حد دسترسی این احزاب و دسته های سیاسی به قدرت، ورود به مجلس و نظارت بر قوه مجریه و نه حاکمیت است. 🔺از این رو مسائلی همچون نوع رابطه با سعودی و امارات، نسبت دولت با احزاب و جریان‌های اسلامگرا، موضع حکومت در برابر عادی سازی با اسرائیل، از جمله مسائل اساسی به شمار می آیند که امیر جدید باید تکلیف حکومت خود در قبال آن‌ها را مشخص کند. #کویت 🔹مطالعات خلیج فارس @PGulfStudies