💠 درس 📆 پنج شنبه ۲۶ مهر 🔻 جلسه3 مقدمه: 🔰بحث در مورد فقه نظام؛ یعنی بحث در مورد مکلفی که ملکف فقه کلان است. 🔸 یک جامعه با اراده مطاع و مطیع شکل می‌گیرد و تا زمانی که فرمانروا و فرمانبری نباشد جامعه‌ای هم شکل نمی‌گیرد. معنی فرمانبری و فرمانروا یعنی اراده واحد بر جامعه حاکم است. حال به دلیل اینکه این اراده، واحد شده و ‌یک شخص کلان می‌شود و احکام مخصوص به خود را دارد. بنابراین وقتی مردم در یک جامعه‌ای به هم پیوند خوردند و یک جامعه شدند تبدیل به یک انسان کلان و بزرگ می‌شوند و احکام مخصوص به خود را دارند. 🔹نکته: گاهی یک حکم در مقیاس فرد مستحب است اما اگر این حکم به فقه کلان تبدیل شد یعنی اراده کلان جامعه مدنظر قرار گرفت دیگر واجب می‌شود. 🔸جایگاه فقه نظام خانواده در فقه: باید نداست که یک فقه خرد وجود دارد که فقه اراده فرد است و یک فقه کلان که فقه اراده جامعه‌ای است که از حاکمیت واحد برخوردار است. در بین این دو شخصیت -شخصیت فردی و آن شخصیت اجتماعی کلان- یک شخصیت میانه‌ای داریم که شخصیتی است که در خانواده شکل می‌گیرد. 🔹علت نام‌گذاری خانواده به بیت: دلیل اینکه چرا به خانواده بیت می‌گوییم این است که در قرآن کریم و روایات از خانواده به بیت یا اهل‌البیت تعبیر می‌شود. 🔸زمان شکل‌گیری یک خانواده: خانواده وقتی شکل می‌گیرد که در محیط آن یک اراده، حاکم باشد. اگر در خانواده اراده واحدی حاکم شد یعنی در اینجا حق امر، دستور و حق فرمان دارد و بقیه باید از فرمان او اطاعت کنند و در این صورت یک شخصیت واحد شکل می‌گیرد. 🔹از نظر اسلام این اراده واحدی که باید این بیت را شکل بدهد آن مردی است که همسر زنِ و پدر فرزندان آن خانواده است. یعنی این اراده واحد متعلق به مرد است. خانم خانواده و بچه‌ها باید از او اطاعت کنند و آن‌وقت خانواده می‌شوند. دلایل وجوب اطاعت از مرد در خانواده: 1. مرد منشأ پیدایش و نقطه آغاز تشکیل خانواده است. 2. مرد عنصر اقوی خانواده و تأمین کننده معاش است. 3. مرد دارای قدرت دفاع و حفاظت و حراست از این خانواده است. 4. علم تدبیر نیازمند قدرت است که این هم در مرد وجود دارد. 🔸نتیجه: اگر خانواده‌ای به این شکل عمل کرد در نتیجه آن همه اعضای خانواده شکل واحد پیدا خواهند کرد. لذا در اهل خانواده بودن هم ملاک حاکمیت واحد است و اگر حاکمیت واحد نبود، اعضا هم یکی نخواهند بود. پس در خانواده باید یکی تصیمیم آخر را بگیرد. 🔹خانواده وقتی شکل می‌گیرد که شخصیت واحدی در خانواده شکل گرفته باشد و در نتیجه آن هم سرنوشت یکی می‌شود؛ « وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ»(طور: 21). 💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی @dorus_araki