بازنگاهی عمیق به مراحل سهگانه تربیت و رشد در روایات
نویسنده: احمد امامی راد
چکیده
مراحل رشد و تربیت و خصوص مراحل سهگانه رشد و تربیت در اسلام مورد توجه خاص بوده، اما بررسی عمیق جامع کمتری در این زمینه به چشم میخورد. پژوهش حاضر با هدف استخراج مراحل سهگانه رشد و سؤالات مرتبط با آن، درصدد این امر بوده و علاوه بر استخراج مراحل رشد و تربیت، به سؤالات و مسائل و فروعات کاملتری پرداخته است.
روش، این پژوهش با روش کیفی به اکتشاف مراحل تربیت با تحلیل مفهومی روایات مورد نظر پرداخته و به هفت سؤال مرتبط نیز پاسخ داده است.
طبق یافتههای این پژوهش، هفت روایت به سه مرحله در تربیت اشاره دارند. سنین مختلف در روایات بهخاطر تفاوت افراد و فرهنگها بوده و قابلیت انعطاف را دارا میباشند. روایات اصول حاکم بر فرایند رشد و تربیت در دورهها را مشخص ساخته و دوره اول، یاری کردن کودک و رفق و مدارا با او و عدم سختگیری و شتاب در امور تربیتی و محوریت بازی؛ در دوره دوم، ادبآموزی و تعلیم و تربیت؛ و در دوره سوم، استمرار تأدیب و نیز تعلیم حلال و حرام است. ازاینرو، تأدیب و تربیت در تمام مراحل رشد جریان دارد و انحصار برخی خصوصیات برای دورههای ذکرشده مورد قبول نیست. در نظر گرفتن این اصول برای کلیه مربیان و برنامهریزان است.