1️⃣ اصلاح مبتنی بر اجرای صحیح عقود اسلامی و آموزش و نظارت بر اجرا ✳️ این را بر اساس مطالعه دقیق عرض می کنم که حداقل 90 درصد آثار متعارف در زمینه بانکداری اسلامی مبتنی بر #عقود_اسلامی پژوهش و نگاشته شده و هیچ نگاه ساختاری و اصلاح بنیادین در آنها دیده نمی شود. این طیف معتقدند بانکداری اسلامی روی کاغذ خوب است؛ یعنی اگر آنچه تدوین و قانون شده، محقق شود مشکلات بخش اسلامی بانکها حل می شود. اما مساله این است که اولا آنچه قانون شده، درست اجرا نمی شود؛ یعنی عقود در مقام اجرا، به علت فقدان آموزش صحیح کارمندان بانک و مشتریان، به شکل صحیح منعقد نمی شود و ثانیا نظارت دقیقی هم بر روی آنچه اجرا شده صورت نمی گیرد. 🔹پیشنهاد واضح این طیف در راستای اصلاح نظام بانکداری، افزایش ناظران شرعی، نظارت جدی بر قراردادها و تطبیق دقیق آنها بر عقود شرعی، آموزش کارمندان و مشتریان بانک، نظارت دقیق بر فرایند اجرا و اموری از این قبیل است. ♻️ رویکرد فعلی شورای فقهی بانک مرکزی، همچنین غالب پژوهشگران اقتصاد اسلامی که در عرصه بانکداری اندیشه ورزی می کنند با نسبت 90 درصد در ذیل این رویکرد قرار می گیرند. آثار مرحوم موسویان، دکتر ایروانی و ... عمدتا با همین رویکرد عقود اسلامی تالیف شده است. 🔸 اما آغاز کننده و تقریبا موثرترین شخصیت این تفکر که بانکداری اسلامی به سمت عقود اسلامی حرکت کند، دیدگاه شهید صدر در کتاب "البنک اللاربوی" است. در حالیکه خود اساسا و به هیچ وجه، با این روش همراه نیست. ایشان در کتاب "اقتصادنا" به وضوح، روش اسلامی سازی را بر اساس مکتب (مذهب) اقتصادی اسلام ارائه نموده و همچنین در مقدمه کتاب "البنک اللاربوی" به روشنی این موضوع را تذکر می دهد که اگر به دنبال این هستید که به همه اهداف اسلامی دست یابید مسیر آن از "البنک اللاربوی" نمی گذرد بلکه باید #نظام_اقتصادی_اسلام را بر اساس #مکتب_اقتصادی_اسلام تاسیس و محقق کنید و از بطن آن، یک نهاد مالی متناسب با نظام اقتصادی اسلام، استنباط و طراحی کنید. [1] 🔸 اما اینکه چرا "البنک اللاربوی" را با این رویکرد می نویسم؟! در زمانه تالیف "البنک اللاربوی" با فضایی مواجه بودم که نظام سرمایه داری بر جوامع اسلامی حاکم بود و هیچ کدام مبتنی بر نظام اقتصادی اسلام نبود؛ در بطن این نظام سرمایه داری، اگر می خواهید بانک را از ربا پاک کنید، در چنین شرائطی من این پیشنهاد را می دهم که بر اساس عقد محوری مضاربه، اگر این چنین عمل کنید، ربا از سیستم بانکی حذف می شود. 🔸ظاهر امر، بدون التفات به این موضع گیری مهم در مقدمه و صرفا بر اساس محتوای اصلی "البنک اللاربوی" صدها مطالعه بانکداری مبتنی بر عقود، توسط پژوهشگران بعدی انجام گرفت؛ غافل از اینکه در زمانه استقرار یک نظام اسلامی (جمهوری اسلامی) به سر می برند و می بایست بانکداری اسلامی را متناسب با نظام اقتصادی اسلام طراحی می کردند. بنابراین ناخواسته آغاز کننده این مسیر (طراحی بانکداری اسلامی بر اساس عقود) - و به نا حق در استمرار آن- شهید صدر بوده. — پ.ن: [1] اسلام بانک سرمایه داری را تایید نمی کند زیر با دو تناقض مواجه می شویم: اولا- با احکام شریعت اسلامی و قانون مدنی فقه اسلامی که ربا را حرام کرده تناقض دارد. ثانیا- با مبانی اقتصاد اسلامی و روح عمومی آن در توزیع و به کارگیری ثروت در تناقض است. در مورد بانک اسلامی باید بین دو رویکرد مختلف به صورت بنیادین تفاوت قائل شویم: الف- رویکرد کسی که می خواهد بانکداری بدون ربا را در ضمن یک برنامه ریزی جامع برای جامعه اسلامی طراحی کند. ب- رویکرد کسی که قصد دارد بانک اسلامی را در چارچوب اجتماعی غیر اسلامی جامعه و در کنار نهادهای ربوی از قبیل بانک و غیر بانک و رواج مضمون نظام سرمایه داری در زندگی اقتصادی، فکری و اخلاقی مردم ترسیم کند. وأمّا على مستوى الموقف الأول إذ يراد إنشاء بنك إسلاميّ في مجتمعٍ إسلاميّ- لا إنشاء بنكٍ إسلاميّ في مجتمع غير إسلاميّ- فلا يكفي فقط التخلّص من التناقض الأول، بل لابدّ من حلّ كلا التناقضين بين البنك الرأسمالي والإسلام؛ لكي نحصل على بنكٍ إسلاميّ حقيقيّ يشكّل جزءاً أصيلًا في الصورة الكاملة لاقتصاد المجتمع الإسلامي، وليس مجرّد عملية ترقيعٍ للبنك الرأسمالي. البنك اللاربوي في الإسلام (موسوعة الشهيد الصدر ج‏4)، ص 17 تا 21. الإسلام يقود الحياة (موسوعة الشهيد الصدر ج‏5)، ص: 201 تا 203. 🆔 @emh_ismc_ir •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• 🎋جبهه مردمی اقتصاد مقاومتی🔰 عضویت در گروه👇 🌐 https://eitaa.com/joinchat/90636304C6a5afed72d عضویت در کانال👇 🌐 @eghtesad_mardomi