#نکته
نگاه تجربی ابن خلدون به تاریخ، آن را از رشته ای نقلی به دانشی محاسباتی بدل کرد. تحلیل های برآمده از تاریخ نگاری او نیز خود را در علم عمران نشان داد. دانشی که به زعم او روند جوامع از حال تا آینده را بررسی می کند. ریشه های تفکر تجربی او علاوه بر تاریخ توان محاسباتی کردن علوم اجتماعی حتی حقوق را نیز دارد. از آنجا که حقوق در ایران با شریعت اسلام گره خورده، نگاه تجربی می تواند فرایند استنباط را نه متکی به نقل یا ظنون عقلی (کلامی) بلکه سازوکاری از مشاهده تا فرضیه و نظریه کند. در این جا حکم شرعی قانونی تجربی بر اساس عقل عرفی است و با تغییر مواد آزمایش یعنی موضوع؛ حکم نیز دگرگون می شود. اکنون استفاده از درگیری صدر با علم مدرن همراه با پیشینه ابن خلدونی می تواند شکل محاسباتی علوم انسانی را در دو نهاد علم حوزه و دانشگاه بومی کند.
@enegasht_ir