به‌سوی نهضتِ تکریم مادران کلیشه‌زدایی از ذهنیت مردان درباره کار خانه دکتر ابوالفضل اقبالی پژوهشگر مطالعات جنسیت و خانواده ✳️ در یک ارزیابی کلان می‌توان گفت ذهنیت عمومی مردان درباره نقش‌های زنان در خانه این است که کار خانه یک فعالیت ساده، راحت، بسیط و بدون نیاز به صرف زمان طولانی است. براساس همین تصور نیز کار خانگی زنان را در مقایسه با فعالیت شغلی بیرون از خانه خود بی‌ارزش‌تر و کم‌اثر تلقی می‌کنند. اینجا سعی دارم با یادآوری برخی از صدها مشقتِ فعالیت‌های زنان در خانواده در حد چند یادداشت به تعدیل این ذهنیت در مردان و جامعه بپردازم. ✳️ زنان نقش‌های متعدد و متکثری در خانه دارند که یکی از آنها مادری‌ست. مادری در کنار شیرینی‌ها و رشدی که برای زن دارد، سختی‌ها و مشقت‌ها و استرس‌های بسیاری را نیز به آنها تحمیل می‌کند. یکی از کوچکترین مؤونه‌های مادری برای زنان، مختل شدن تمام لحظات شیرینی‌ست که سهم عادی تمام افراد از زندگی به شمار می‌رود. در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنم. ✳️ خوابِ شب ابتدایی‌ترین سهم یک انسان از زندگی‌ست که مادران(به‌ویژه مادران چند فرزند) از آن برخوردار نیستند. شب‌بیداری در دوران بارداری، شیردهی و بیماری فرزند که واقعیتِ روتین زندگی مادران است، در غیر این شرایط نیز رسیدگی‌های مادرانه مانند آب دادن نصف شب به بچه، کشیدن پتو روی بچه و... معمولا خواب راحت و بدون وقفه را از زنان سلب می‌کند. ✳️ غذا خوردنِ بدون مزاحم یکی دیگر از لحظاتی‌ست که همه افراد از آن برخوردارند به جز مادران. همه افراد دوست دارند لحظه‌ای سر سفره نشسته‌اند(مخصوصا وقتی غذای مورد علاقه‌شان در سفره است) بدون دغدغه و مزاحم با دل سر غذا بخورند. اما این خواسته برای مادران قفل است. زیرا همواره کسانی هستند که مادر مجبور به شِیر کردن لحظات سفره خود با آنهاست. ✳️ صرف نظر از زحمت آنها برای آماده‌سازی غذا، چیدمان سفره و جمع کردن آن پس از اتمام غذا، همین که در لحظه سرو غذا آنها باید یک قاشق به سمت دهان خود ببرند و یک قاشق به سمت دهان بچه، خودش به تنهایی برای سرد شدن غذا و ایجاد اختلال در فرآیندِ لذت‌بخشِ خوردنِ غذای مورد علاقه کافی‌ست. مادران حتی این وضعیت را موقعیت‌هایی چون رستوران، مهمانی و... نیز تجربه می‌کنند. ✳️ داشتن لحظات اختصاصی برای تجربه‌ی امر دینی و اتصال به عالم معنا که برای ما مذهبی‌ها در مراسمات مذهبی و هیات اتفاق می‌افتد برای مادران بسیار سخت و دور از دسترس است. لحظات حضور مادران در هیئات مذهبی عزا یا جشن غالبا معطوف به نگهداری یا رسیدگی به فرزندان است. برای مادرانی که فرزند زیر 2 سال دارند که حتی نماز خواندن‌شان نیز غالبا با استرس و مزاحمت کودک همراه است. ✳️ تفریح، مطالعه، همراهی با دوستان و رفقای سابق و بسیاری دیگر از اموری که به راحتی در زندگی اکثر مردان جای خاص خود را دارند در زیست مادران مفقودند. مادری تنها شغلِ بدون رخصت در جهان است که هیچ لحظه و ساعتی رهایی از وظایف و بایدهای آن امکان ندارد. در نظر داشته باشید که موارد ذکر شده در این یادداشت صرفا بخش کوچکی از مشقت‌های فعالیت زن در خانواده است که از منظر یک مرد به عنوان شاهد از دور و نه تجربه زیسته ذکر شدند. ✳️ در پایان باید گفت که تقدیر و تکریم مادران جز با شالوده‌شکنی و کلیشه‌زدایی از ذهنیت مردان درباره کم‌ارزشی فعالیت زن در خانه محقق نمی‌شود. باید به نهضتِ اجتماعیِ تقدیر و تکریم مادران از رهگذر تغییر فاهمه عمومی مردان اندیشید. ضمنا ماموریت این یادداشت، ذکر مشقت‌های مادری برای مردان بود وگرنه لیست مفصلی از لحظات شیرین تجربه مادری(که تجربه زیسته مردان فاقد آن است) و آثار و نتایج مادری برای رشد فردی زنان قابل ذکر است. لینک کانال جنسیت و عدالت(دکتر ابوالفضل اقبالی) https://eitaa.com/eqbali62