فلسفه تکنولوژی 1⃣ فناوری گسترده و پیچیدۀ عصر پسا مدرن در واقع عاملی است که بقای تمدن غربی را تضمین می کند در واقع آن جاذبه ای که تمدن غرب را در برابر تمدن سنتی غالب نمود تکولوژی و فناوری است. در عین حال این تحول تمدنی به بهای از بین رفتن مظاهر انسانیت برای انسان غربی و افراد پیرو آنها در شرق و جمهوری اسلامی تمام شده است. 2⃣ در دوران مدرن تمدن بشری برخی تحولات را شاهد بود که از آن دست میتوان به انسان محوری یا اومانیسم به عنوان یک مبنای نظری بنیادی در این عصر اشاره نمود. بر اساس این نگاه: ↩️ خواست انسان است که حقیقت را میسازد: (اگزیستانسیالیسم) ↩️برای تحقق خواسته های انسان، وی نیازمند تصرف در جهان بدون قید و شرط و محدودیت است. ↩️ تصرف در جهان نیز بدون ابزار ممکن نیست از این رو در عصر مدرن توجه به فناوی به شکل چشمگیری فزونی یافت. 3⃣ اما در دوران پیشامدرن محور هستی را خدا تشکیل میداد و از این رو حقایق بر اساس نظام علًی و معلولی بر آمده از ذات واحد شکل می گرفت. با توجه به قداست این نظام تصرف در آن به گونه مخرب جایز نبود. از این رو توسعه فناوی به هر شکل غایت اندیشمندان و عالمان نبود. با اینکه توانائی بسیاری در ایجاد فناوری هایی داشته اند که برای بشر امروزی نیز دسترسی به آن دشوار است، به عنوان نمونه ساخت اهرام مصر موید این معناست به علاوه وجود باطری های 2000 ساله اشکانیان نشان از وجود فناوری در زمان های دور را میدهد و این توهم که علم در چند قرن اخیر پیشرفت داشته است را به چالش میکشد بلکه به نظر باید تاریخ علم جدیدی با استفاده از یافته های باستانشناسی به نگارش در آرود. 4⃣ انسان محوری هدف انسان را رسیدن به هوا و هوس خود تغییر داد، و خدای انسان را مطامع وی قرار داد: «من اتخذ الهه» هواه» در این تحول تکنولوژی با تولید محصولات متنوع و پیچیده حس درونی نیاز به هدف را پاسخ داد. اما از آنجا که نفس انسان سیری ناپذیر است: «خلق الانسان هلوعا» هیچ چیزی او را ارضاع نمیکند در نتیجه وی به دنبال اهدافی در زندگی خود کشیده شده است که برای آن ساخته نشده است، هدف از خلقت انسان رسیدن به خداوند و عبودیت وی است، در حالی که رسیدن به قله های تکنولوژی بدون غایت الهی او را نه تنها به این هدف نزدیک نمیکند بلکه در دام حجاب های ظلمانی میاندازد. 5⃣ ساخت و بهره برداری از تکنولوژی از آن جهت که برای ارضاء خواسته های نفسانی است خود هدف اصلی نیست بلکه در واقع هدف اصلی لذت انسان است. و این لذت ناشی از حس به دست اوردن قدرت، شهرت، اعتبار و...است. و این اهداف برای انسان مدرن تبدیل به ارزش شده است در حالی که انسان سنتی فضائل را که از ویژگی های خلقی بود فضیلت میدانست چا که امری درونی بود و هموراه با انسان همراه بود و در واقع اسان را به انسان تراز مد نظر خداوند تبدیل میکرد. 6⃣ توسعه تکنولوژی نیازمند صرف سرمایه های فراوان است و از این رو حاکمان بر تکنولوژی همان سرمایه داران جامعه خواهند بود که هدف از ارائه خدمات تکولوژیکی به جامعه کسب درآمد بیشتر برای توسعه قدرت خودشان یعنی تکنولوژی است نه خدمت به نوع بشر نمونه آن را میتوان در فجایع عصر حاضر دید که به بهانه سلامت انسان داروها و ...را بر انسان های بی گناه آزمایش میکنند یا با وجود علم به مضرات تکنولوژی خود حاضر به اجرای پروتکل های حفاظت از محیط زیست نیستند. چنین فناوری هائئ مسلما از نگاه اسلامی غیر موجه هستند. در حالی که تمدن سنتی خدمت به نوع بشر را غایت علم میدانست از این رو راه کارهای ارائه شده برای انسان به دور از سودجوئی بوده است و معیار آنها در دسترس بودن همگانی و ارزانی بوده است نه کسب در آمد. ✍️ میرزا محمد رضاصفائی تخته فولادی ♻️ ♻️ 💢@falsafeh_alaveyeh