فلسفه علویه ♑️ #قواعد_فلسفی: قاعده علیت «۶» 🔘 پرسش: حمد تکوینی کیفتش چگونه است؟ 🔴 پاسخ: حمد تکوینی موجودات یعنی: ↩️ حمدی که در خلقت وی نهادینه شده است. ↩️ خلقت وجودی وی به نحوی است که این خلقت موجب حمد الهی است. ↩️ حمد نیز یعنی ظهور صفات پسندیده محمود. ↩️ از آنجا که هر موجودی جلوه یک یا چند اسم الهی است، خود خلقت وجود وی ظهور صفات پسندیده الهی است و از این جهت است که مخلوقات آیات الهی هستند: «سَنُرِيهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ فِي أَنْفُسِهِمْ» 🔻نتیجه آنکه خلقت اشیاء که همان جلوه اسماء الهی است به واسطه ضرورت رابطه علیت ظهور میابد، و این ظهور همان حمد تکوینی است و در واقع حمد تکوینی باید همان خلقت معنا شود. 🔰 از طرف دیگر تسبیح یعنی سلب نقص از خالق، خواه به صورت سلب سلب باشد یا سلب اثباتی که گفته شد. که در این فراز سلب اثباتی است، یعنی با حمد الهی صفات محموده برای خدا اثبات می شود و صفات تنقیصی از وی رفع میشود. ↩️ از طرف دیگر همه مخلوقات در نهایت اتقان و صنع قرار دارند و در خلقت آنها نقصی وجود ندارد چرا که نظام خلقت نظام احسن است. در واقع چون مخلوقات ظهور اسما و صفات الهی هستند و نقصی در اسما و صفات وجود ندارد، پس نقصی در مخلوقات وجود ندارد. 🔻 با نگاه به خلقت هر موجود، چون وجود و خلقت وی در نهایت تکامل است می توان به کمال علت وجودی آن پی برد و وجود وی را با این صفات کمالی از صفات تنقیصی برئ دانست و از همین رو مخلوقات آیات الهی هستند. ♨️ پس آنچه در روایات اشاره شده که برخی اثرات اشیاء جماد به عنوان تسبیح آنها شمرده شده است. یعنی همان ظهور جلوه الهی است. به عنوان نمونه: 🔰 داوود رقی از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی آیه: وَ إِن مِّن شَیْءٍ..، پرسیدم. ایشان فرمود: «صدایی که در اثر شکاف و سستی دیوارها از آن‌ها شنیده می‌شود، تسبیح آن‌ها است». 🔰 زراره گوید: از امام باقر (علیه السلام) در مورد آیه: وَإِنْ مِنْ شَیْءٍ..، پرسیدم. فرمود: «همه‌چیز به حمد او تسبیح گوید و به نظر ما شکست دیوار تسبیح دیوار است». این روایت نیز بر همان معنای روایت پیشین است. 🔰 مسعده‌بن‌صدقه گوید: امام باقر (علیه السلام) از پدرش روایت فرمود: شخصی خدمت ایشان رسید و عرض کرد: «... یعنی درخت خشک، خدا را تسبیح می‌گوید»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «آری! آیا نشنیده‌ای چوب‌های سقف خانه چگونه صدای شکستن و خش‌خش دارند؟ این همان تسبیح آنهاست، در هرحال خداوند، پاک و منزّه است». 🔻پر واضح است این صداها و تغییرات در اشیاء به صورت غیر ارادی حاصل میشود و مقصود روایت این است، که تغییرات این جمادات که در واقع جلوات امر الهی است و ذات این اشیاء با نمایش تغییرات وجودی، در واقع امر الهی را نشان میدهند که همان تسبیح تکوینی است. 🔻 فراز درصدد آن است نشان دهد هر موجودی از آنجا که وجودش وابسته تام به علت هستی بخش است نشان دهنده کمال وجودی علت است و میدان معنایی دوم دربر دارنده دو مفهوم میشود: 1⃣ باقی و حی لایموت است که ناشی از غنی ذاتی اوست. 2⃣ تنزیه از نقائص به واسطه جلوه اسما خود. ✍️میرزا محمدرضاصفائی تخته فولادی 💢@falsafeh_alaveyeh