✍️ ضرورت تحول در دروس خارج و علوم انسانی 🔸️ میان چینیان مثالی معروف است که می‌گویند "اگر کسی را دوست نداری، ماهی برایش بگیر و اگر کسی را دوست داری به او ماهی‌گیری بیاموز و اگر بسیار دوستش داری به او توربافی بیاموز!" این مَثل با همه سادگی‌اش، دنیایی از معنا و تعامل و ارتباط را با خود دارد و بیانگر کار‌آمدی و پاسخ به شبکه نیازهاست. 🔹️ از سویی دیگر، عموم درس‌های خارج که اینک در حوزه‌های علمیه رایج هستند و نیز دروس دانشکده الهیات، علوم انسانی، مدیریت و اقتصاد و حقوق، جز در مواردی نادر به ماهی‌گیری شباهت دارند تا آموختن. ماهی‌گیری یا توربافی اشکال در فقدان روش علمی در سیستم آموزشی است. 🩺 برای تربیت پزشک دو سیستم در دنیا وجود دارد: 1. سیستم آموزشی به سبک آلمان 2. سیستم آموزشی به سبک آمریکا ▪️در سیستم آموزشی از نوع آلمان، دانشجو ابتدا تمام واحدهای نظری دوره پزشکی را تمام می‌کند، آن‌گاه با دستی پر از نظریه‌پردازی پزشکی به سراغ بیمار می‌رود. ▪️اما در سیستم آموزشی از نوع آمریکا،‌ دانشجو با گذراندن هر واحد درسی با همراه استاد خود بر سر بالین بیمار می‌آید تا عملاً با درد و درمان آشنایی پیدا کند. ✳️ مراکز دانشگاهی در بیشتر دنیا سیستم آموزشی از نوع آمریکا را پذیرفته و به کار بسته‌اند. به هرحال، هر دو سیستم بر این اصل تکیه دارند که نظریه‌پردازی صِرف و تکیه شاگرد به صِرف گفته‌های استاد، راه به جایی نمی‌برد و تا شاگرد به همراه استاد بر بالین بیمار حاضر نشود؛ هرگز فنّ پزشکی را نمی‌آموزد. 📚 متأسفانه روش جاری در دروس خارج و الهیات که مرحله نهایی فقه‌پروری، کلام، فلسفه و تفسیر است؛ شاگرد را درمقام عمل به پای آیه، روایت و سند نمی‌کشاند. بلکه بیشتر نظریه‌پردازی است که از سوی استاد انجام می‌پذیرد و شاگرد، گفته‌های استاد را می‌نگارد. 🔻این نقص بزرگی است که عموم دروس خارج و علوم انسانی به آن مبتلا هستند و نتایج آن هم روشن است! عده‌ای سالیان متمادی در جلسات درس علوم انسانی و یا درس خارج حاضر می‌شوند و همه وقت افتخارشان این است که در درس فلان استاد مشهور حاضر شده‌اند، اما دانش آنان تنها در محدوده‌ای که استاد بیان داشته و در دفتر ثبت شده است، خلاصه می‌گردد ولی توانایی پاسخ به شبکه نیازهای مردم و حل مشکلات کشور را ندارند. ✅️ برای حل این معضل لازم است به جای آنکه به نوشته شاگرد و تنظیم آن تکیه ‌شود، به شبکه نیازها، تحقیق همه‌جانبه و عمیق و تخصصی برای حل نیازها با نظارت استاد تکیه گردد. ✴️ از سویی دیگر، ارائه درس به نحوی که همراه با تحقیق و ارائه نظر استاد باشد،؛ نیازمند آن است که درس‌های علوم انسانی، حقوق و درس خارج کلام و فلسفه، حقوق و فقه و اصول و تفسیر از سبک فعلی خارج و با رویکرد علمی، نیاز محور و مواجهه مستقیم با مشکل مدیریت گردد. 🖋 دکتر محمد جواد حیدری (عضو هیات علمی گروه فقه و مبانی دانشگاه قم) ••✾•🌿🌺🌿•✾• کانال فصل حضور استادان و مدیران بستری برای بیان دیدگاه های اساتید دانشگاه ها و موسسات آموزشی استان قم و برنامه های مدیران https://eitaa.com/faslehozur