1. آسايش، راحتي و رضايتمندي
انسان به صورت فطري طالب راحتي و آسايش است. گاهي به اشتباه مصداق رفاه و آسايش را تشخيص ميدهد. براي اينكه اشتباه نكند و حريص نباشد، بايد بداند اولين ثمرة شيرين قناعت، آسايش و راحتي است براي كسي كه اين ويژگي را دارا است.
هنگامي كه فرد به آنچه در اختيار دارد، اكتفا ميكند و در زندگي، خود را با در نظر داشتن امكانات موجود، اداره ميكند، سختي بسياري از امور همچون فعاليتهاي طاقت فرسا، نگراني از كمبودها، اظهار نياز به ديگران و... را از خود دور ميسازد. از اينرو، رسول خدا(ص) قناعت را عين راحتي دانسته و فرمودهاند: «القناعة راحة؛ قناعت راحتي است».20
اميرالمؤمنين(ع) راحتي را ثمره قناعت به شمار آورده و فرمودهاند: «ثمرة القناعة الراحة؛ راحتي و آرامش نتيجه قناعت است».
همچنين حضرت ميفرمايد: «حرم الحريص القناعه، فافتقد الراحه؛ حريص چون از قناعت محروم است، راحتي ندارد».
در حديثي ديگر ميفرمايد: «القناعه مال لاينفد؛ قناعت ثروتي پايان نايافتني است كه به دنبال خود عزت ميآورد».
غزالي ميگويد: «هيچ كس را عيش خوش تر از قانع نبود، هيچ كس اندوهگينتر از حسود نبود، هيچ كس سبك بارتر از تارك دنيا نبود و هيچ كس پشيمانتر از عالم بدكار نبود».
در بُعد خانوادگي نيز اكتفا كردن فرد به امكانات موجود، بسياري از نگرانيها را از زندگي مشترك دور ميسازد.
مرد يا زني كه به همسر خود به عنوان دارايي موجود خود نگاه ميكند و او را بدون مقايسه با نقاط قوت ديگران مينگرد، در حقيقت آرامش و راحتي خود را تأمين كرده است.
همچنان كه افرادي كه تنها نقاط ضعف همسر خويش را در نظر ميگيرند و آن را با نقاط قوت ديگران مقايسه ميكنند، همواره روحي ناآرام دارند. ساير امكانات زندگي نيز همين طور است. كساني كه به آنچه دارند، راضياند و خود را براي به دستآوردن آنچه ندارند، به زحمت نمياندازند، يا در افسوس نداشتن آن به سر نميبرند، زندگي را با روحي آرام و به دور از دغدغه و نگراني ميگذرانند. در حديثي از امير مؤمنان(ع) آمده است: «الرضا ينفي الحزن؛ رضايت و قناعت اندوه را از بين ميبرد».