4. اصلاح نفس علاوه بر آثاري كه به آن اشاره شد، اين صفت از مهم‏ترين عوامل خود سازي قلمداد مي‏شود. صفت ناپسند حرص، كه سرچشمه بسياري از رذايل اخلاقي است، با قناعت درمان مي‏شود. ريشه كن كردن حرص نقطه آغازي براي آراسته شدن به مكارم اخلاق خواهد بود. بر اين اساس، امير المؤمنين(ع) قناعت را عامل مقابله با حرص شمرده و فرموده‏اند: «انتقم من حرصك بالقنوع كما تنقم من عدوّك بالقصاص؛ از حرص خود با قناعت انتقام بگير همان گونه كه از دشمن خود با قصاص انتقام مي‏گيري». در جايي ديگر، از قناعت به عنوان بيشترين ياري دهنده فرد در جهت اصلاح نفس ياد كرده‏اند: «اعون شيي‏ء علي صلاح النفس القناعة؛ كمك كارترين عامل بر اصلاح نفس قناعت است». مسلّم است فردي كه توفيق خودسازي پيدا كرده و از نفس صالحي برخوردار گشته است، از توانايي ايجاد آرامش در جامعه و به حدّاقل رساندن تنش‏ها و ناسازگاري‏ها برخوردار خواهد بود.