💧 مراتب #حضور_قلب ✍️ جناب #ميرزا_جواد_آقا_ملكي_تبريزی می فرماید: براي حضور قلب مراتب و درجاتي است و نمازي‌ كه از جميع مراتب حضور خالي باشد، بر صاحبش برگردانده مي‌شود، ولي چنين نمازي بسياركم است؛ 💓 چون حركات اختياري انسان قطعاً درجه‌اي از حضور قلب را به همراه دارد، هر چند اندك؛ والا آن عمل، عمل اختياري نخواهد بود. 💓 توضيح آنکه حركات انسان چند گونه است: 1⃣ اعمال و حركاتي كه از جميع مراتب قصد و حضور قلب خالي است؛ 👈 مثل حركات شخص خوابيده كه عملي را بدون قصد و نيت انجام مي‌دهد. 2⃣ اعمالي كه قصد و نيت انسان در آن بي دخالت نيست، ولي قصد با مقصود انطباق ندارد؛ 👈 مثل بعضي از كارهاي شخص ساهی [ اشتباه کننده] و غافل. 3⃣ اعمالي كه انسان با نيت و قصد به انجام آن همت مي‌گمارد و منطبق با مقصود هم هست، ولي نيت و قصدي اجمالي و در باطن قلب وجود دارد و اثر آن نيت در اين عمل، همين اندازه است كه آن را در شمار كارهاي ارادي انسان درآورده است؛ 👈 مثل اينکه اصل نماز را براي خدا و به قصد انجام فرمان او انجام مي‌دهد و به اين امر توجه دارد. 4⃣ اعمالي كه قصد و نيّت درباره صورت ظاهري آن عمل، تفصيلي و درباره معناي آن اجمالي است؛ 👈 مثل اينکه به اعمال و حرکات نماز، مانند رکوع و سجده توجه دارد، ولي از حقيقت اين افعال غافل است. 5⃣ اعمالي كه قصد و نيت، هم درباره صورت و هم درباره معنا تفصيلي است و قلب به‌صورت کامل نزد صورت و معناي آن حضور دارد؛ 👈 مثل اينکه در #رکوع و #سجده توجه دارد که مشغول انجام اين اجزاي نماز است و به معناي آن که همانا تعظيم خداوند است، متوجه است. 👈 بنابراين، همان‌گونه که به نيت رکوع خم مي‌شود و به قصد تعظيم حضرت حق کرنش مي‌کند، با قلب خود در برابر پروردگار حالت خضوع و تسليم مي‌گيرد و اين حضور قلب تمام و كامل است؛ 📖 آداب نماز؛ محمد مهدی حائری پور ؛ ص 74.