نکات: حضرت یوسف که در آیات قبل از او با تعابیرى چون؛ «صادق، محسن، مخلص» یاد شده، یقیناً بیت المال را به پدر وبرادران خود نمى‌بخشد و ممکن است که پول غلّه را از سهم و ملک شخصى خود داده باشد. پول را برگرداند تا بى‌پولى، مانع سفر دوم آنها نشود. «لعلّهم یرجعون» علاوه بر آنکه برگرداندن پول، نشانه صمیمیّت و نداشتن سوءقصد از اصرار برآوردن برادر است و مخفیانه در بین کالا گذاردن نشانه بى‌منّت بودن وحفظ از دستبرد سارقین است. یوسف که دیروز برده و خدمتکار بود، امروز غلام و خدمتکار دارد. «لفتیانه» اما در هنگام ملاقات برادران، نه انتقام گرفت و نه گلایه‌اى نمود و نه کینه‌اى داشت. بلکه با برگرداندن سرمایه آنان، به آنها توجّه داد که من شما را دوست مى‌دارم. پیام ها: 1- مدیر و رهبر لایق باید طرحهایش ابتکارى باشد. «اجعلوا» 2- بدى‌ها را با خوبى جبران کنید.«اجعلوا بضاعتهم» 3- صله رحم، یعنى کمک نمودن، نه معامله کردن. «اجعلوا بضاعتهم» 4- پول گرفتن در زمان نیاز از پدر پیر و برادران، با کرامت نفس سازگار نیست. «اِجعلوا بضاعتهم فى رحالهم» 5 - یوسف، کار گذاردن بضاعت برادران را بر عهده چند نفر گذاشت تا هر گونه زمینه را براى اتهام مسدود کند و برده‌اى سوء استفاده نکند که مبلغ را براى خود بردارد و بگوید در رحال مسافران گذاشتم. «اجعلوا بضاعتهم فى رحالهم»* 6- کمک به دیگران را حتّى الامکان مخفیانه انجام دهید. «فى رحالهم»* 7- نه انتقام و نه کینه، بلکه هدیه‌دادن براى ارتباط بعدى. «اجعلوا بضاعتهم فى رحالهم... لعلّهم یرجعون» 8 - براى بازیافتن انسان‌ها، باید از پول گذشت. «اجعلوا بضاعتهم... لعلّهم یرجعون» 9- خوبى کردن بهترین وسیله جذب افراد است. «اجعلوا بضاعتهم... یرجعون»* 10- مسئولان، کارگزاران خود را نسبت به برنامه‌ها و طرحها کاملاً توجیه کنند تا مدیران موفقى باشند. (یوسف به همه فهماند که هدف این کار، بازگشت این کاروان است) «لعلّهم یرجعون»* 11- در طرح‌ها و برنامه‌ها، یقین صددرصد به عملى شدن آن لازم نیست. «لعلّهم یرجعون» يوسف - 62