💎 با وضعیت آموزش فعلی فلسفه، کسی فیلسوف نخواهد شد. عبدالرسول : 🔸 فلسفه از لحاظ شیوع رو به افول نیست؛ این‌قدر که امروز رساله می‌نویسند و مدرک دکتری حکمت متعالی می‌گیرند و تدریس می‌شود در دانشگاه‌ها، هیچ‌وقت سابقه نداشته. پس از این جهت رو به افول نیست. 🔸 اما اگر منظور از روبه‌افول‌بودن این است که فیلسوفی که فهم عمیق از ملاصدرا داشته باشد و صاحب نظر ـ مثل آقای ـ باشد، از این پس کم‌تر خواهیم داشت، بله چنین است. البته علتش این نیست که امروزه فیلسوفان در انزوا به‌سر می‌برند یا به آن‌ها اعتنا نمی‌شود یا این‌که تکفیرشان می‌کنند؛ همه‌ی این‌ها سابقاً بوده است؛ بلکه علت، سبک و روشی است که در حوزه و مؤسسات اقماری آن بر فلسفه مسلط شده است؛ این روش که درس‌ها در قالب واحد و ترم و مدرک رسمی کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌شود. اگر کسی به این روش قناعت کند، هیچ‌وقت فیلسوف نخواهد شد. 🔸 من در مقدمه کتاب‌هایم نوشته‌ام که چه‌بسا در آینده کاریکاتوری از فلسفه ملاصدرا ارائه خواهد شد و به این کاریکاتور ایراد بگیرند که بینی‌اش بزرگ است، لب‌هایش اشکال دارد و…؛ اما این حکمت متعالیه نیست؛ این توهمی است از  حکمت متعالیه. 🔸 دانشجویی می‌گفت استادِ روش تحقیق ما گفته است ملاصدرا حشیش کشیده و… ؛ همین استاد در دوره بعد حکمت متعالیه درس داده بود. از چنین تدریسی چه انتظاری دارید؟ حکمت متعالیه واقعاً گسترده است و ممکن نیست در چند واحد بتوان آن را منتقل کرد. غربی‌ها خیلی کتاب دارند. هم‌چنین دانشگاه آن‌ها خیلی از دانشجو کار می‌کشد. وقتی استاد درس می‌دهد شاید دانشجو بیست کتاب اطراف آن بحث را ببیند. 🔸 در کشور ما نوشتن مقاله هم اجرای کاریکاتوری از غرب است. مدرک دکترا این‌قدر زیاد شده است که امروزه باید دنبال کسی گشت که دکترا نداشته باشد. این‌ها کار را خراب کرده است. قبلاً می‌دیدیم یکی رشته‌اش فقه بود و فقط یک منظومه خوانده بود؛ اما وقتی که با دکترای حکمت و فلسفه متعالیه فعلی مقایسه‌اش می‌کنیم می‌بینیم با سوادتر از این‌ها بود؛ چون او واقعاً خوب خوانده بود و انگیزه‌اش هم انگیزه فهمیدن حقیقت بود؛ نه این‌که صرفاً دکترا بگیرد و بگوید دستم بند شود. این مسائل کار را خراب کرد؛ حوزه را ضعیف کرده و بیش از این هم ضعیف خواهد کرد؛ مگر آن‌که سردمداران حوزه توجه جدی به این مسأله بکنند؛ بیایند و به روش‌های قبل برگردند. 🔸 نمی‌گویم عین سابق شود؛ اما باید آن‌چه بود اصلاح می‌شد؛ نه آن‌که نظام آموزشی را کلاً تغییر دهیم؛ آن‌هم نظامی که می‌گویند در دانشگاه جواب نمی‌دهد؛ آن را به حوزه بیاوریم! در دانشگاه آن‌هایی که خوب کار می‌کردند، طلبگی کار می‌کردند؛ اگر سه واحد یک درس را می‌گرفت، کنارش ده واحد آن درس را کار می‌کرد؛ این می‌شد باسواد و نخبه. 🔸 می‌‌گویند فلسفه اسلامی به چه دردی می‌خورد؛ مثلاً فلسفه ملاصدرا در زندگی شخصی من به کار می‌آید؟ مرحوم امام می‌گوید انسان سه ساحت دارد: اندیشه، اخلاق و رفتار. ساحت رفتار برای جسم و بدن است و ساحت اخلاق برای روح؛ ساحت اندیشه از همه مهم‌تر است. سه بهشت و جهنم وجود دارد؛ بهشت و جهنم اندیشه، اخلاق و رفتار. کسی که اندیشه و عقیده‌اش خلل دارد، حتی اگر اخلاقش هم خوب باشد وارد بهشت نمی‌شود. معرفت بسیار اهمیت دارد. مهم‌ترین ساحت انسان عقیده است. اگر علمی آمد و به این ساحت کمک کرد، آیا کم‌فایده است؟ گویا علم فقط باید در رفتار مفید باشد؛ آری منکر نیستم که فلسفه باید ادامه یابد، فلسفه‌های مضاف خود را نشان دهند و… ؛ اما همین فایده بالفعلی هم که اکنون دارد کم و کوچک نیست. 🍃 در گفتگو با مباحثات ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar