استاد : روزی در شهرستان قم با تاکسی به محل درس می‌رفتم که راننده تاکسی سؤالی پرسید. سؤال راننده درباره نماز مسافری بود که سفرش مقدمه شغلش باشد؛ مانند معلمی که سفر می‌کند تا به محل تدریس‌اش برسد. آیا نماز چنین مسافری قصر است یا تمام؟ بنده عرض کردم، فتوای مشهور فقها، این است که نماز چنین مسافری تمام است؛ ولی برخی نیز به نماز قصر فتوا داده‌اند. ایشان پرسید حالا نمی‌توان فتوا داد که این مسافر، نماز نخواند و نمازش ساقط گردد؟! گفتم نماز از هیچ مکلفی در هیچ حالتی ساقط نمی‌شود؛ هرچند ممکن است نمازش، شکسته یا نشسته گردد. راننده تاکسی گفت: مگر نه این است که دین، قرائت‌های مختلف دارد؛ پس اگر یک قرائت این است که نماز مسافر، قصر است و قرائت دیگر، تمام است؛ پس چرا قرائت سومی، مبنی بر نماز نخواندن نباشد؟! این پرسش، به شدت مرا تکان داد که عجبا، مسأله قرائت‌های مختلف از دین که به تعبیر استاد ، شیطانی‌ترین شبهه دینی در طول تاریخ بشریت بوده، چگونه به راننده تاکسی نیز سرایت کرده است. در فرصت کوتاهی توانستم با زبان ساده به او بفهمانم که تعدد فتوا با قرائت‌های مختلف از دین تفاوت دارد و اینکه تعدد فتوا، زاییده اجتهاد است و اجتهاد، خود مبتنی بر روش‌شناسی و معینی است. نباید از تعدد فتوا، نتیجه هر فهم سقیم و نادرستی از دین را داشت. همانگونه که از اختلاف پزشکان، نباید به نظری خارج از روش‌شناسی پزشکی روی آورد. دیدگاه قرائت‌های مختلف از دین، در واقع، به معنای نفی مدرن گونه دین و حقایق و معارف و احکام و ارزش‌های دینی است. @khosropanah_ir ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar