💠 دانش نامه تخصصی اصول فقه
🔸 شناسه موضوعی: #فروق_اصولی_پنجم
⏪ عنوان: فرق انسداد کبیر و انسداد صغیر
🔊 صوت مرتبط: #فرق_انسداد_کبیر_و_صغیر
✔️تحقیق و تنظیم: استاد سعید عرفانیان
📄 تبیین بحث
انسداد دو قسم است: انسداد کبیر و انسداد صغیر.
1. اگر انسداد را نسبت به احکام ملاحظه کنید و بگویید: باب علم نسبت به احکام شرعیّه برای ما مسدود است، این انسداد کبیر است (هر وقت متعلّقِ انسداد احکام شد، می‌شود انسداد کبیر).
2. انسداد نسبت به غیراحکام انسداد صغیر است (در انسداد صغیر پای احکام توی کار نیست)؛ مثل باب علم به تفاصیل لغات و علم به احوال رُوات که برای ما مجهول است و علم 100% نداریم که آن آقا فاسق است و آن آقا عادل. یا مثل علم به مرادات متکلّم که غالباً برای ما مسدود است و وقتی کسی میگوید: «رأیتُ أسدًا» علم 100% نداریم که مرادش حیوان مفترس است.1️⃣
👈میرزای قمی انسداد کبیری است؛ چرا که میگوید: 1. احکامی هست. 2. آن احکام را از ما میخواهند. 3. باب علم به احکام شرعیّه هم برای ما مسدود است... .
👈دلیل اعتبار ظنون مطلقه انسداد کبیر است، امّا دلیل اعتبار ظنون خاصّه انسداد کبیر نیست (حجّیّت ظنون خاصّه با قطع نظر از انسداد باب علم در احکام شرعیّه بررسی می‌شود).2️⃣
پانوشت‌ها:
1️⃣ حاصل الفرق بين الانسداد الكبير والانسداد الصغير هو: أنّ مقدّمات الانسداد الكبير إنّما تجري في نفس الأحكام ليُستنتَج منها حجّيّة مطلق الظنّ فيها، وأمّا مقدّمات الانسداد الصغير فهي إنّما تجرى في بعض ما يتوقّف عليه استنباط الحكم من الرواية من إحدى الجهات الأربع المتقدّمة ليستنتج منها حجّيّة مطلق الظنّ في خصوص الجهة التي انسدّ باب العلم فيها. [فوائد الأُصول 3: 197، ولاحظ: منتهى الأُصول 2: 85؛ أُصول الفقه 3: 31]
2️⃣ نکتۀ مهمّی که نباید از آن غفلت کرد تذکّر مرحوم نایینی است که: إنّ انسداد باب العلم في بعض الموضوعات التي يتوقّف عليه العلم بالحكم إن أوجب انسداد باب العلم في معظَم الأحكام بحيث استلزم منه الخروج عن الدين أو العسر والحرج عند إعمال الأُصول النافية أو العمل بالاحتياط فهو يرجع إلى الانسداد الكبير؛ كما لو فُرض انسداد باب العلم بوثاقة الرواة وانحصر الطريق بالظنون الحاصلة من توثيقات أهل الرجال؛ فإنّ انسداد باب العلم في ذلك يوجب انسداد باب العلم في معظَم الأحكام؛ لأنّ غالب الأحكام إنّما تثبت بأخبار الآحاد، فانسداد باب العلم بوثاقة الرواة يستلزم انسداد باب العلم في معظَم الأحكام ويرجع إلى الانسداد الكبير [فوائد الأُصول 3: 143 ـ 144].
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#فروق_اصولی
#فرق_انسداد_کبیر_و_صغیر