.
⚜ بهمناسبت درگذشت استاد کریم مجتهدی
✍ سیداحمد غفاری
⚜ هرچند تحقیقات فلسفی دکتر مجتهدی، غربشناسانه بود، ولی
بهلحاظ شخصیتی، هیچگاه مانند برخی خودتحقیران، شیفتهی فرهنگ غرب نشد. دکتر مجتهدی عمیقاً معتقد به تحفظ بر فرهنگ ایرانی-اسلامی بود و برخورد کاریکاتوری با فرهنگ را توسط برخی روشنفکران داخلی، نکوهش میکرد؛ به گوشهای از عبارات مرحوم مجتهدی در این خصوص توجه کنیم:
«...امروز زبان فارسی در خطر است و این خطرات چند جنبه دارد. یک جنبه به خطرات طبیعی مربوط است، علوم جدید وارد ایران شده و هنوز زبان محلی خود را پیدا نکردهاند. این جنبه خیلی تأسفبار نیست و طبیعی است. برای حل این مسئله هم باید فرهنگستان زبان و ادب فارسی و اساتید به فکر معادلسازی بیفتند. اصطلاحات طبی، فنی، سیاسی، بهداشتی و غیره در دنیا به وجود آمده و ما از این دنیا دور نیستیم. این اصطلاحات معادل میخواهند و معمولا ما بیمحابا این اصطلاحات را بکار میبریم. مثلا به جای کلمهی دموکراسی میتوانیم به سادگی بگوئیم مردمسالاری.
اما
آن جنبهی خطرناکتر، تضعیف کردن به عمد زبان فارسی است که متأسفانه در جامعهی تحصیلکرده ما بیشتر رواج دارد. تحصیلکردهها و روشنفکران برای خودنمایی و برای اینکه جایگاه خاصی برای خود در جامعه تعبیه کنند، سعی دارند یک چهرهی مصنوعی و ممتازی از خود ترسیم کنند و برای همین دست به استفاده از کلمات انگلیسی، فرانسوی و گاهی آلمانی میزنند.
من قبلاً یک مقاله نوشتهام با عنوان به کار بردن کلمات خارجی در زبان فارسی و روش سوفسطایی. بعضی از اساتید و تأثیرگذاران و روزنامهنگاران، با این کلمات خارجی میخواهند نادرست را درست نشان بدهند.
امروزه دانشجویان در دانشگاه بهویژه در رشتههای علوم انسانی به جای علم و دانش و شناخت، تعدادی اصطلاح یاد میگیرند بدون اینکه معنایش را بهطور دقیق بدانند. همین روش سوفسطایی است. سوفسطاییان چه کار میکردند؟ در مقابل حقیقت راستین، یک مجموعهای از اصطلاحات را به شما یاد میدادند که شما با این مجموعهی اصطلاحات اسقاط خصم کنید. یعنی آن کسی که مخاطب شما بود را به نحوی ساکت کنید.
...
استفاده از لغات بیگانه باید قدغن شود.»
🆔
@ghafari_ir