فهم کدام مهم‌تر است؟ عدالت یا ظلم!؟ به خاطر دارم که در جلسات مختلف بارها از استاد درخشان سوال شد که عدالت چیست؟ ایشان همواره می‌فرمودند من نمی‌دانم عدالت چیست! اما می‌توانم به شما ظلم را نشان دهم. اوائل معنای این جمله را متوجه نمی‌شدم. فکر می‌کردم ایشان واقعا نظری در حوزه عدالت ندارند و فقط مثل بقیه مردم می‌توانند به ظلم‌ها اشاره کنند. همان کاری که صبح تا شب در تاکسی و جمع همکاران و دورهمی‌ها و گروه‌های مجازی و... انجام می‌شود! اما بعدها که آرام آرام با مساله عدالت درگیر شدم چند نکته در مورد این عبارت استاد دریافتم! اول اینکه: حقیقتا فهم نظریه عدالت آنقدر پیچیده و صعب است که بهتر است انسان بگوید: نمی‌دانم. عدالت و فهم عدالت و چیستی و چگونگی آن پیچیده‌ترین مساله حیات بشر است. دوم اینکه: فهم ظلم همانقدر سخت است که فهم عدالت مشکل است. بلکه بیشتر! درحقیقت برای درک ظلم، هم نیاز به داشتن نظریه عدالت است و هم نیاز است فریب‌کاری دشمن درک شود. ۳۰ هزار نفر ظلم آشکار را در میانه میدان کربلا دیدند اما انگار نه انگار! دستگاه فریب‌کاری معاویه‌ای آنقدر پیچیده است که اگر کسی بتواند ورای آن، ظلم را تشخیص دهد در حقیقت یک قدمی عدالت ایستاده است. سوم اینکه: اساسا ما در شرایطی که ظالمان وجود دارند به مساله‌ای به نام عدالت نیاز داریم. تصور کنید به تعبیر امام خمینی رحمت‌الله علیه جامعه‌ای که در آن پیامبران زندگی می‌کنند. آنجا عدالت در معنای متعالی خود فضل و احسان و کَرم خواهد بود و نه نیازی به قوه قضائیه خواهیم داشت نه نیروی انتظامی و حتی قانون و دولت و... حال سوال اینجاست که چطور حاکمیت ظالمان را پذیرفته‌ایم؟ چطور ۸ میلیارد نفر حکومت صهیونیست‌ها را پذیرفته‌اند و ذيل این حاکمیت سعی می‌کنند دنبال عدالت بگردند؟! چطور در یک کشور سلطه‌پذیر می‌توان دم از عدالت زد؟ چطور در یک کشور سلطه‌گر می‌توان دم از عدالت زد؟ چطور شده که این ظلم‌های بزرگ را پذیرفته‌ایم؟ چطور ظلم سرمایه‌داری را پذیرفته‌ایم؟ چطور برخی نه تنها آن را ظلم نمی‌دانند بلکه توسعه و الگوی مطلوب می‌خوانند؟ پاسخ واضح است! از اینجا به بعد بحث علمی می‌شود! از اینجا به بعد شما حق ندارید از عدالت و ظلم حرف بزنید! حق ندارید از تفکر انقلابی دم بزنید! حق ندارید خارج از چارچوب حرف بزنید! از اینجا به بعد همه چیز طبیعی و بدیهی و علمی‌ست. مثل جاذبه زمین و گرد بودن زمین است. مثل فیزیک است. تازه و بعد از خواندن کتاب فریب بزرگ متوجه شدم که اساسا منظور استاد درخشان این نبود که من ظلم را در فلان بخش اقتصاد به شما نشان می‌دهم. یا مثلا می‌گویم فلان طرح اقتصادی ظالمانه است یا عادلانه! بلکه به شما می‌گویم ظالمان چگونه از طریق عالمان شما را فریب می‌دهند که نتوانید بین ظلم و عدالت تشخیص دهید! که اگر تشخیص دادید طبیعی‌ست عدالت فقط یک گزینه‌ مطلوب برای انتخاب کردن خواهد بود نه یک گزینه از دو گزینه مطلوب! ♨️ اقْتِصادِفَرهَنگی: 🇮🇷 💠 @h_abasifar