2⃣نام و لقب و کنیه
#حضرت_زینب_سلام_الله_علیها!👇
✅معروف ترین نام ایشان، زینب(س) است و ایشان تنها شخصیت غیر معصومی است که طبق روایتی(در صورت صحت روایت) نام ایشان از طرف خداوند، توسط جبرائیل بر حضرت رسول اکرم(ص) نازل گشته است.
نقل است که؛
هنگامی که حضرت زینب(س) به دنیا آمد،قنداقه ایشان را خدمت حضرت رسول اکرم(ص) بردند.
در این هنگام؛
📋《فَهَبَطَ جِبرَائِيلُ يَقرَأُ عَلَى النَّبِيِّ(ص) السَّلَامَ مِن اللهِ الجَلِيلِ وَ قَالَ لَهُ : سَمِّ هَذِهِ المَولَودِةِ زَینَبُ(س)!》
♦️جبرائیل بر رسول اکرم(ص) نازل شد و از طرف خداوند متعال سلام رساند و گفت :
نام این مولود را زینب(س) نامگذاری کن!(۱)
👤آیت الله یوسفی غروی مورخ نامی شیعه در این باره می نویسد :
«اینکه مشهور شده (زینب) را (زینت پدر) و (زینة أب) معنا می کنند، و نیز اینکه گفته می شود پیامبر اکرم(ص) به پیشنهاد جبرئیل(ع) اسم حضرت را زینب گذاشت، اینها ریشه و سندی ندارد و پیش از حضرت زينب(س) نیز اين نام در بین عرب رایج بود؛ بعنوان نمونه زینب دختر پیامبر(ص) از حضرت خدیجه(س)، زینب بنت جحش دختر عمۀ پیامبر(ص) که بعد همسر ایشان شد، و نیز زینب دختر حمزه سیدالشهدا(س)!
زینب در اصل نام درختی [یا گلی] زیبا و خوش بو در بیابان بوده که عرب این نام را برای دختران برگزیده بود.
همانگونه که صاحب لسان العرب می نویسد :
«الزَّيْنَبُ شَجَرٌ حَسَنُ المَنْظَر طَيِّبُ الرَائِحَةِ، وَ بِهِ سُمِّيَت المَرأَةُ»
زینب نام درختی خوش منظر و خوش بویی است و همچنین از آن به عنوان نام زن استعمال می شود.
همچنانکه در میان غیر عرب نیز نامگذاری دختران بنام بعضی گلها و گیاهان معمول است.»(۲)
در تاریخ و روایات برای برای ایشان، القاب فراوانی نقل شده است، همانند :
《عالمة غير معلّمة/ فهمة غير مفهّمة/ كعبة الرزايا/ نائبة الزهراء/ نائبة الحسين/ مليكة الدنيا/ عقيلة النساء/ عديلة الخامس من أهل الكساء/ شريكة الشهيد/ كفيلة السجّاد/ ناموس رواق العظمة/ سيّدة العقائل/ سرّ أبيها/ سلالة الولاية/ وليدة الفصاحة/ شقيقة الحسن/ عقيلة خدر الرسالة/ رضيعة ثدي الولاية/ البليغة/ الفصيحة/ الصدّيقة الصغرى/ الموثّقة/ عقيلة الطالبيّين/ الفاضلة/ الكاملة/ عابدة آل عليّ/ عقيلة الوحي/ شمسة قلادة الجلالة/ نجمة سماء النبالة/ المعصومة الصغرى/ قرينة النوائب/ محبوبة المصطفى/ قرّة عين المرتضى/ صابرة محتسبة/ عقيلة النبوّة/ ربّة خدرالقدس/ قبلة البرايا/ رضيعة الوحي/ باب حطّة الخطايا/ حفرة عليّ و فاطمة/ ربيبة الفضل/ بطلة كربلا/ عظيمة بلواها/ عقيلة القريش/ الباكية / سليلة الزهراء/ أمينة اللّه / آية من آيات اللّه / مظلومة وحيدة/ عقيلة بنی هاشم》(۳)
👤مرحوم سید محسن امین، حضرت زینب(س) را به سبب سختیهای بسیاری که در زندگی دید، (از قبیل درگذشت حضرت رسول اکرم(ص)، شهادت و سختیهای مادرش، شهادت پدرش امیرالمؤمنین(ع)، شهادت برادرش امام مجتبی (ع)، فاجعه کربلا و شهادت برادرش امام حسین(ع) و بستگان و سایر شهدا، و به اسارت رفتن در کوفه و شام) ام المصائب نیز لقب دادهاند.(۴)
که مرحوم قزوینی در کتاب خود در ادامه روایت فوق، نقل می کند که؛
هنگام ولادت حضرت زینب(س)، جبرائیل گریست و رسول اکرم(ص) علت گریه جبرائیل را پرسید و او عرضه داشت :
📋《إِنَّ حَيَاةَ هَذِهِ البِنتِ سَوفَ تَكُونُ مَقرُونَةََ بِالمَصَائِبِ وَ المَتَاعِبِ مِن بِدَايَةِ عُمرِهَا إِلَى وَفَاتِهَا》
♦️همانا حیات این دختر از ابتدای عمرش تا زمان وفاتش مقرون به مصیبت ها و سختی ها خواهد بود.(۵)
درباره کنیه حضرت(ص) نیز محل اختلاف است که برخی کنیه [اُمّ کُلثوم](۶) و برخی کنیه [ام الحسن](۷) نوشته اند.
👤مرحوم رحمانی همدانی می نویسد :
📋《تُكَنَّى بِاُمِّ كُلثُومِ كَمَا تُكَنَّى بِاُمِّ الحَسَنَ أَيضَاً وَ يُقَالُ لَهَا : زَينَبُ الكُبرَى لِلفَرقِ بَينَهَا وَ بَينَ مَن سُمِّيَت بِاِسمِهَا مِن أَخَوَاتِهَا، وَ كُنِّيَت بِكُنيَتِهَا، كَمَا أنَّهَا تَلقَّبَت بِالصِدِّيقَةِ الصُّغرَى لِلفَرقِ بَينَهَا وَ بَينَ اُمِّهَا الصِدِّيقَةِ الكُبرَى فَاطِمَةِ الزَّهرَاءِ(س)》
♦حضرت زینب(س) به کنیه ام کلثوم معروف بوده همانگونه که کنیه ابوالحسن داشته است.
همچنین به ایشان زینب کبری لقب دادند، آن هم به خاطر اینکه بین ایشان و بین خواهری نامش زینب صغری بود، فرق گذاشته شود.
همچنان که به ایشان صدیقه صغری گفتند که بین مادرشان فاطمه(س) که صدیقه کبری است، فرق گذاشته شود.(۸)
📚منابع :
۱)زینب الکبری(س) من المهد الی اللحد قزوینی، ص۳۵
۲)کانال تلگرامی آیت الله یوسفی غروی
@Yusufi_Gharawi
۳)فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفى، رحمانی، ص۶۳۷
۴)اعیان الشیعه سید محسن امین، ج۷، ص۱۳۷
۵)زینب الکبری(س) من المهد الی اللحد قزوینی، ص۳۵
۶)خصائص الزینبیة نورالدین جزائری، ص۳۱۳
۷)اخبار الزینبیات یحیی بن حسن عبیدلی، ص۱۵
۸)فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفی، رحمانی، ص۶۳۶
@TarikhEslam