📈 آمار بالای مقالات باز پس گرفته شده (retracted) ایرانی، آیینه ناکارآمدی آیین نامه های ارتقای اعضای هیئت علمی کشور دانشگاه محور حل مسائل و مشکلات کشور است. آئین نامه های مرتبط با تولید علم و فناوری، در هدایت صحیح فعالیت های اعضای هیات علمی نقش اساسی دارند. متاسفانه این آئین نامه ها دارای ایرادات بنیادین هستند و نتوانسته اند به نسبت تولید علم، کیفیت و تاثیرگذاری علم بر جامعه و صنعت را افزایش دهند. شوربختانه سیاست های وزارتین علوم و بهداشت همچنان بر همان روال پر اشکال سابق ادامه دارد که در ادامه به برخی از این موارد اشاره شده است: ‼️ در سال 2022، ایران با تولید ۷۷ هزار سند از نظر انتشار مقاله، در جایگاه ۱۵ دنیا قرار دارد. اگر نسبت مقالات ابطال شده سایر کشورها را در مقابل کمیت مقالات آنها مقایسه کنیم در می یابیم که آمار مقالات ابطال شده ایران (https://www.isna.ir/amp/1402051005873/) نگران کننده است زیرا بر اساس نسبت مقالات باز پس گرفته شده از هر ۱۰۰۰۰ مقاله، ایران در رتبه دوم دنیا پس از چین قرار دارد. 🙁 افزایش فزاینده مقالات باز پس گیری شده دامنگیر بسیاری از پژوهشگران کشور از جمله برخی هدایتگران نهاد علم کشور شده است که عمدتا نویسنده نفر اول مقالات ابطال شده بوده اند. دلایل بازپس گیری مقالات متفاوت و قابل تامل است و اصطلاحا نمی توان برای همه مقالات ابطال شده یک حکم کلی صادر کرد اما برخی پژوهشگران سکاندار نهاد علم کشور وجود مواد و معرف های تقلبی در بازار، برخی دیگر از پژوهشگران، قصور در بازبینی نسخه های نهایی پیش نویس مقالات و برخی عدم تکرار نتایج و... را علل ابطال این مقالات اعلام کرده اند. 👈 اگر به طور بی طرفانه مسئله نگران کننده افزایش فزاینده ابطال مقالات ایرانی را بررسی کنیم در می یابیم که علت اصلی افزایش آمار مقالات بازپس گرفته شده در سیاست های نادرست نهاد علم کشور از جمله آیین نامه های ارتقای اعضای هیات علمی و موسسات کشور در دو دهه اخیر (در تاکید بر کمّیت تولید علم) نهفته است. ❌ نهاد علم کشور به منظور دستیابی به رتبه های کمّی و اعلام این رتبه ها به عنوان معیار کارآمدی مدیریتی خود، بدون توجه به ماهیت رشته های تحصیلی، تراز ورودی های تحصیلات تکمیلی، بودجه و اعتبارات و زیرساخت ها، نیازها، مسائل و مشکلات موجود در حوزه جغرافیایی دانشگاه ها و موسسات کشور و با گره زدن معیشت و امنیت شغلی اعضای هیئت علمی به یک کمیت مشخص از مقالات و با سرلوحه قرار دادن انواعی از سیاست های تنبیهی و تشویقی و با سياست گذاري های زودبازده و کمیت گرایانه موجب اخلال در سلامت پژوهش و افزایش آمار مقالات ابطال شده دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور شده است. ⚜️ به نظر می رسد که زمان آن فرا رسیده است که شورای عالی انقلاب فرهنگی بدون هیچ گونه چشم پوشی با بررسی دقیق و اعمال حداکثر سختگیری در خصوص پیش نویس جدید آیین نامه ناکارآمد پیشنهادی وزارتین (که سرنوشتی بهتر از آیین نامه های مصوب پیشین وزارتین نخواهد داشت) در قامت یک نهاد بالادستی وارد عمل شود و بدون هیچ شتابی با دریافت و بررسی دیگر پیش نویس های دغدغه مندان آموزش عالی کشور، صرفا آیین نامه ای را مصوب نماید که نهاد علم کشور را در مسیر صحیح تربیت نیروی انسانی متخصص، کارآمد و متعهد، پاسخ به نیازها و رفع مسائل و مشکلات کشور قرار دهد تا هر یک از دانشکده ها و رشته های تحصیلی بر اساس ماهیت و رسالت خود، وظیفه اصلی تامین و تولید علم یا تبدیل علم به فناوری و محصول را بر عهده بگیرند و این آشفتگی در عرصه سیاستگذاری علم و فناوری کشور بهبود پیدا کند و از اتلاف منابع مالی و انسانی کشور و تبدیل مهندس به دانشمند و ترغیب پژوهشگران به انجام پژوهش های بنیادین منتج به مقاله که احتمالا در آینده نزدیک، بخش قابل ملاحظه ای از آنها ابطال خواهد شد؛ جلوگیری به عمل آورد. 🇮🇷 کانال حکمرانی مسوولانه @hokmrani_masoulaneh