💢 تهدیدات جامعه پسا انقلابی در اندیشه شهید مطهری(ره) 🌀 بررسی تحلیلی از آفاتی که اصل انقلاب و نهضت را در ورطه نابودی می کشاند. ⭕️ نهضت ها(ی اجتماعی) مانند همه پدیده های دیگر، ممکن است دچار «آفت زدگی» شوند.وظیفه رهبری نهضت است که از آفت زدگی نهضت پیشگیری کند و اگر احیانا آفت (در نهضت) نفوذ کرد با وسایلی که در اختیار دارد و یا باید در اختیار بگیرد،(از نهضت)آفت زدایی نماید. اگر رهبری یک نهضت به آفت ها توجه نداشته باشد، یا در آفت زدایی سهل انگاری نماید؛ قطعا آن نهضت عقیم یا تبدیل به ضد خود خواهد شد و اثر معکوس خواهد بخشید.(نهضت های صد ساله اخیر،ص۹۱) با این وجود انقلاب ایجاد کردن از انقلاب نگه داشتن آسان تر است. انقلاب را حفظ کردن خیلی دشوار و مشکل است و کم وبیش می شد گفت که الان قرائن و امارات نشان می دهد که آنگونه که انقلاب در وقتی که در حال کوبیدن دشمن بیرونی بود، قدرت و قوت و نشاط داشت و پیروزی بعد از پیروزی بدست می آمد، از وقتی که به حالت سازندگی افتاده است آن نشاط و آن قدرت و آن قوت در آن نیست، یک نوع تشتت و تفرقه وجود دارد( آینده انقلاب اسلامی،ص ۵۸) و علل آسیب های آن عبارتند از: 🔻۱) نفوذ اندیشه های بیگانه نخستین آسیبی که شهید مطهری به عنوان یکی از تهدیدهای کلیدی معطوف به انقلاب اسلامی به آن اشاره کرد، آفت« نفوذ اندیشه های بیگانه » به فضای ذهنیت نیروهای انقلابی است. ایشان می نویسد اندیشه های بیگانه به دو صورت می توانند به درون ایدئولوژی انقلاب نفوذ کرده و آن را به تصرف خود درآوردند: به واسطه دشمنان انقلاب و دیگری به واسطه خود نیروهای انقلابی و مدافعان ایدئولوژی اسلامی 🔻۲) تجدد زدگی خود شهید مطهری در طول حیات علمی و فکری خود،پروژه معرفتی اش را معطوف به چند ساحت نمود: از جهت سلبی ایشان به دنبال نقادی ایدئولوژی های معارض و پاسخ گویی منطقی به شبهات و اشکالات مطرح شده از سوی آنها بود و از جهت ایجابی، به شدت و به صورت خاص در جست و جوی استنباط و تدوین ایدئولوژی اسلامی بود تا فضای معرفتی جایگزین و بدیلی را برای تأمین نیازهای نظری و فکری نسل ما ساخته و پرداخته کند و به این واسطه از گراییدن آنها به ایدئولوژی های رقیب یا معارض جلوگیری نماید. 🔻۳) ناتمام رها کردن نهضت و انقلاب انقلاب اسلامی یک پروژه مستمر و متداوم است نه پایان یافته.بر این اساس، مسئله این خواهد بود که نیروهای انقلابی اصیل با عبور از مرحله نخست و یا مراحل ابتدایی، تصور نکنند که حرکت تکاملی انقلاب به مثابه یک پدیده اجتماعی، روندی تدریجی است، اولا روحانیت به عنوان طبقه اجتماعی مولد و حامل ایدئولوژی انقلاب- یعنی اسلام- نباید رسالت خود را وانهد و از قطار انقلاب پیاده شود؛ ثانیا: وصول به هیچ یک از مراحل تکاملی انقلاب، نباید ما را از تداوم دادن حرکت در مسیر و گذار از منازل آتی باز دارد. 🔻۴) رخنه فرصت طلبان به درون انقلاب فرصت طلبان کسانی هستند که در مراحل اولیه نهضت و انقلاب، به دلیل آنکه کامیابی ها و تحقق آن را محتمل نمی انگارند، به آ ن نمی پیوندند و چه بسا در مقابل آن، صف آرایی و مقاومت می کنند، اما به محض آنکه نهضت و انقلاب از تنگه های دشوار آغازین عبور کرد و به مرحله تثبیت و گسترش پا نهاد، با تظاهر به انقلابی گری و آمادگی فداکاری برای آن، در میان نیروهای اصیل انقلاب، رخنه می کنند؛ تا آنجا که گاه حتی نیروهای اصیل و متعهد را از صحنه کنشگری خارج ساخته و خود صدر نشین و تصمیم ساز می شوند. 🔻۵)انحراف یافتن مسیرها و انگیزه ها استاد مطهری معتقد است که« التقاط» ما را به «فنا» خواهد کشاند و «التقاط» یک «خطر بزرگ» برای انقلاب اسلامی و انقلابیون است. ایشان اضافه می کند که با وجود دستیابی «استقلال سیاسی» و «استقلال اقتصادی» اگر «استقلال فرهنگی» محقق نشود ناکام خواهیم ماند 🔻۶)ابهام طرح های آینده به اعتقاد استاد مطهری اسلام به مثابه یک مکتب، آن اندازه غنی و حاصلخیز است که ما را در مقام نظریه پردازی و تولید ایدئولوژی معطوف به مهندسی اجتماعی، از گرته برداری از نظام های معرفتی دیگر، کاملا بی نیاز می نماید؛باید اذعان نمود که تجربه فقر نظری و فقدان نظریه برای نظام پردازی اجتماعی، به مرحله پس از انقلاب اسلامی نیز سرایت کرد و متأسفانه پس از گذشت چهار دهه، همچنان امتداد تاریخی یافته موضوعی که رهبر معظم انقلاب آن را در غالب تولید علوم انسانی همواره مطالبه می نمایند. فصلنامه پانزده خرداد،ش۳۴،ص۸۴ @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی_قم