🔰نقش "غربزدگی" در نهضت مشروطه ✍️ جلال آل احمد 🔹این که پیشوای روحانی طرفدار «مشروعه» در نهضت مشروطیت بالای دار رفت خود نشانه‌ای از این عقب نشینی بود و من با دکتر «تندرکیا» موافقم که نوشت شیخ شهید نوری نه با عنوان مخالف «مشروطه» که خود در اوایل امر مدافعش بود بلکه به عنوان مدافع «مشروعه» باید بالای دار برود و من می افزایم و به عنوان مدافع کلیت تشیع اسلامی. 🔸به همین علت بود که در کشتن آن شهید همه به انتظار فتوای نجف نشستند. آن هم در زمانی که پیشوای روشنفکران غرب زده ما ملکم خان مسیحی بود و طالب اوف سوسیال دموکرات قفقازی! 💢و به هر صورت از آن روز بود که نقش غرب زدگی را همچون داغی بر پیشانی ما زدند و من نعش آن بزرگوار را بر سر دار همچون پرچمی می دانم که به علامت استیلای غرب زدگی پس از 200 سال کشمکش بر بام سرای این مملکت افراشته شد. 🔹و اکنون در لوای این پرچم ما شبیه به قومی از خود بیگانه‌ایم. در لباس، خانه، خوراک، ادب و مطبوعاتمان و خطرنا ک تر از همه در فرهنگمان. فرنگی مآب می‌پروریم و فرنگی مآبی راه حل هر مشکلی را می جوییم. 🔸... در آن صدر اول مشروطه علت اساسی کار زعمای قوم در این بود که مخالف و موافق گمان می‌کردند «اسلام = مشروعه = مذهب »، هنوز آن کلیت جامع را دارد که حفاظ یا سدی در مقابل نفوذ ماشین و غرب باشد. به این علت بود که یکی به دفاع از آن برخاست و دیگری کوبیدش. به همین علت بود که «مشروطه » و «مشروعه » دو مفهوم متضاد بی دینی و دینداری از آب درآمد. به این طریق به گمان من همه آن حضرات بوق را از سر گشادش زده‌اند. 🔹گرچه شاید اگر ما نیز در آن دوره می زیستیم خبط آن دو فریق را تکرار می‌کردیم و اکنون دیگر نبودیم تا چنین قضاوت سختی را به قلم بیاوریم، چون آن حضرات به هر صورت نزدیک‌تر از ما بودند به زمانی که میرزای بزرگ شیرازی با یک فتوای ساده تومار امتیاز تنباکو به کمپانی انگلیسی رژی را در نوشت و نشان داد روحانیت چه پایگاهی است و نیز چه خطری! 🔸به هر طریق آن همه مردان نیک در صدر اول مشروطه غافل بودند از این که خدای تکنیک در خود اروپا نیز سال هاست از فراز عرش بورس ها و بانک‌ها کوس لمن الملکی می‌زند و دیگر تحمل هیچ خدایی را ندارد و به ریش همه سنت‌ها و ایدئولوژی‌ها می خندد. بله، این چنین بود که مشروطه به عنوان پیشقراول ماشین روحانیت را کوبید و از آن پس بود که مدارس روحانی در دوره 20 ساله به یکی دو شهر تبعید شد و نفوذش از دستگاه عدلیه و آمار بریده و پوشیدن لباسش منع شد. 📚غربزدگی، صص ۷۷-۸۱ ⚜️ @taammolat74 @howzehenghelabi