💢رابطه فقه و احلاق از سه منظر
✍️حجتالاسلام والمسلمین عبدالرسول احمدیان
🔹درباره رابطه فقه و اخلاق نظرات مختلفی وجود دارد. برخی قائل به تمایز و جدایی این دو هستند که سردمدار این نظریه، ابوحامد غزالی است. غزالی، علم فقه را از علوم دنیایی میداند و معتقد است مردم باید از آن دوری کنند و به سمت علم اخلاق بروند و با علم اخلاق است که میتوان مراحل سیر و سلوک را طی کرد و به سرمنزل مقصود رسید. وی همچنین میگوید فقهایی که تفقه در دین را منحصر به دانستن فقه میدانند، به علم فتوا در باب معاملات بسنده کرده و از تهذیب نفس و سلوک اخلاقی غافل ماندهاند. در واقع، غزالی معتقد است فقه فقط به مصالح دنیوی میپردازد و به مصالح اخروی توجهی ندارد. بنابراین، فقه، علم ظاهر و اخلاق، علم باطن است.
🔸برخی قائل به تعارض فقه و اخلاق هستند، برخی دیگر اخلاق و فقه را متمّم و مکمّلِ یکدیگر میدانند و از دیدگاههای مختلفی به این موضوع پرداختهاند. از یک نظر، اخلاق مبتنی بر فقه است و برای تصفیه درون آمده که این تصفیه درونی بدون اصلاح برون نیز اتفاق نخواهد افتاد.
🔹ملامحسن کاشانی قائل به رابطه عمیق فقه و اخلاق است و نظرات غزالی را بهصورت جدی نقد میکند و میگوید فقه، علم شریف الهی و نبوی است که از وحی گرفته شده و به واسطه همین فقه است که میتوان به اخلاق دست یافت و تا زمانی که برون اصلاح نشود، نمیتوان به تصفیه درون پرداخت.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad