🔻درنگی بر «کوچ آرا» و مهاجرت رایدهندگان از تهران و شهرهای بزرگ
مسأله میزان مشارکت در
تهران و ابرشهرهایی مثل اصفهان، شیراز، اهواز، مشهد، تبریز را نباید ساده و یک سطحی ببینیم. نباید مردم این شهرها را به سبب کاهش شدید مشارکت نسبت به شهرهای کوچک، تحقیر کنیم. باید درباره ابعاد این میزان مشارکت، تأمل کنیم.
فراتر از مطالعات بافتاری اجتماعی در این شهرها، یک نکته جدی که در مطالعات جامعهشناسی سیاسی و انتخاباتی، مغفول میماند، «تحلیل کوچ آرا» است.
به ویژه در انتخابات مجلس و نیز تاحدودی مجلس خبرگان در این شهرها، «مهاجرت هدفمند رای دهنده» به وطن اصلی، بسیار جدی است. یعنی فرد، خانواده و حتی همسایه و همکار خود را به شهرستان میبرد تا به کاندیدای موردنظرش رای بدهد. دقیقا معنای افزایش مشارکت بسیار بالا و بالاتر از ۱۰۰٪ واجدین شرایط در حوزههای انتخابیه کوچک همین است. به ویژه در حوزههایی که بافت قومی و عشیرهای دارند در ادوار مختلف شاهد این پدیده معنادار هستیم.
انتخابات مجلس و مجلس خبرگان، معمولا انتخابات زمستانی است و مهاجرت و مسافرت رایدهنده، کمتر هدف گردشگری دارد و هدف آن بیشتر مشارکت در پویش انتخاباتی است.
برخلاف آن، درباره انتخابات ریاستجمهوری که معمولا خرداد برگزار میشود، ماجرا جور دیگری است و مهاجرت و مسافرت رایدهنده کاملا طبیعی و با هدف گرشگری و زیارت و... و بدون نسبت معناداری با خود انتخابات انجام میگیرد. مثلا ساکن تهران، در روز انتخابات ریاستجمهوری، یا ایام منتهی به آن، قصد سفر به شمال یا مشهد دارد و در مقصد یا بین راه، رای میدهد.
اما در انتخابات مجلس و نیز مجلس خبرگان، به ویژه در حوزههای انتخاباتی در محیطهای عشیرهای، با شدت رقابت و تعلقات عاطفی، رایدهنده، به قصد مشارکتی موثرتر و هدفمندتر، از شهرهای بزرگ به سوی موطن اصلی یا مقصد مورد نظر مهاجرت میکند. گاه، مهاجرت رای دهنده، حتی زودتر و در ایام تبلیغات انتخاباتی با کمک به پویش تبلیغاتی داوطلب مورد نظر، رخ میدهد. خود من آشنایانی دارم که از مشهد یا تهران، برای رایآوری داوطلب مورد نظر به شهرهایی مثل بابل رفتهاند. احتمالا مخاطب این یادداشت نیز افرادی از این دست را بشناسد.
حتی پیش از شروع ایام تبلیغات، بافت و چینش داوطلبان در برخی از حوزههای انتخابیه، نشان میداد که شور و شدت رقابت، موجب گسیل شدن رای دهنده به این حوزهها خواهد شد. مثلا گفته میشد در فلان حوزه انتخاباتی، شاهد مراجعه رایدهنده از اهواز و حتی شیراز خواهیم بود.
میدانید که انتخاب مکان و شعبه رایگیری برای رایدهنده کاملا آزاد است. یک ساکن قم، یا تهران به قصد رای دادن به داوطلب گیلانی یا آبادانی، به حوزه انتخابیه هدف، مراجعه میکند و این تغییر حوزه رأیگیری، نه تنها قبیح نیست بلکه با هدف مشارکت موثرتر، قابل تکریم است. زیرا نشان میدهد که به لحاظ سیاسی و انتخاباتی، عنصر پردغدغه و انگیزهمند است.
در انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان ششم، زیرساختهای فناورانه، خوبی مهیا شده و برای تحلیل دادههای وزارت کشور و ثبت احوال از کدملی رایدهندگان میتوان، میزان این کوچ و مهاجرت را با نمایه و برای مطالعات جامعهشناختی سیاسی در دسترس پژوهشگران قرارداد.
✍ محمدمهدی شیرمحمدی
🍃🇵🇸🇮🇷🍃
🌍 جهادگران تبیین بسیج 🌍
https://eitaa.com/jahadgarantabyinn