♦️لطفاً در مورد «بَداء» و حقیقت آن توضیح دهید. 🔸برای فهم اجمالی در مورد بداء نکاتی تقدیم می‌شود : 1️⃣نکته اول : مسئله بداء جایگاه مهمی در عقاید شیعه به خود اختصاص داده است . مرحوم صدوق به سند خود از زراره از یکی از آن دو (امام باقر یا امام صادق علیهماالسلام) نقل می‌کند که فرمود : 🔶🔹« مَا عُبِدَ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَّ بِشَيْ‏ءٍ مِثْلِ الْبَدَاءِ.»؛ 🔶🔹«خداوند عز و جل به چیزی مثل بدا عبادت نشده است.(1) 2️⃣نکته دوم : بدا در لغت عبارت است از ظهور بعد از خفا و این معنا مستلزم جهل به شی و تغییر رأی است که هر دو در حق خداوند محال است. ⏪پس مراد از بداء که در احادیث امامیه آمده ، معنای لغوی آن نیست. بلکه مراد از بدا این است که : انسان به سبب اعمال خوب و بد خویش قادر بر تغییر سرنوشت ( تقدیر مشروط و معلّق ) خود هست. 3️⃣نکته سوم : آیات و روایات فراوانی ، به این حقیقت اشاره دارد که به یک نمونه اشاره می‌کنیم: 🔶🔹«وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُون‏» ؛ 🔶🔹«و چنانچه مردم شهر و ديارها همه ايمان آورده و پرهيزكار مى‏شدند همانا مادرهای بركاتى از آسمان و زمين را بر روى آن‌ها مى‏گشوديم ولیکن (چون آيات و پيغمبران ما را) تكذيب كردند ما هم آنان را سخت به كيفر كردار زشتشان رسانيديم‏»(2) 4️⃣نکته چهارم : در صحیح بخاری ، از پیامبر اکرم صلوات ‌الله ‌علیه نقل‌شده است که فرمودند: 🔶🔹«‏إِنَّ ثَلَاثَةً فِي ‏ ‏بَنِي إِسْرَائِيلَ ‏ ‏أَبْرَصَ وَأَقْرَعَ وَأَعْمَى بَدَا لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ ان یبتلیهم » 🔶🔹« سه تن در قوم بنی اسراییل بودند یکی کچل ، دیگری پیس و سومی نابینا ، آنگاه برای خداوند بدا حاصل شد که آن‌ها را آزمایش کند»(3) نتیجه اینکه: بدا بدین معناست که دست خدا(قدرت الهی) بسته نیست و به تعبیر قرآن کریم : يَمْحُو اللّهُ مَا يَشَاء وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ"خداوند هر چه را بخواهد محو، و هر چه را بخواهد اثبات می‌کند". (4) 📝پی‌نوشت ها: 1. التوحيد (للصدوق)، ص: 332 2. اعراف/96 3. صحیح بخاری:4/172 4.رعد/39 🖊نویسنده : #جواد_حیدری #بدا #عقیده_شیعه ✍🏻استاد حیدری @javadheidari110