به مناسبت درگذشت علامه سیدجعفر مرتضی
⭕️ استادی که از دستمان رفت
یادداشتی از حجتالاسلام دکتر رسول جعفریان :
⭕️ استاد عزیز، مرحوم علامه سید جعفر مرتضی در سال 1364 ق / 1324ش، در روستای عیتا الجبل در جنوب لبنان به دنیا آمد. در هجده سالگی در نجف، طلبگی را آغاز کرد و بعد از شش سال، یعنی سال 1388 ق / 1347 به ایران آمد. این اقامت تا سال 1371 ادامه داشت و در این سال، به لبنان بازگشت و شامگاه شنبه 4 آبان 1398 در لبنان به رحمت خدا رفت.
⭕️ بدون شک سید جعفر مرتضی، در چند دهه اخیر، در پژوهشهای اسلامی و عمدتاً در حوزه تاریخ اسلام، در مراکز شیعی، نقش مهمی داشت و در پیشرفت علمی در این زمینه، سخت موثر بود.
⭕️ او حاصل سه مکتب فکری بود؛ یکی مکتب لبنان که ادبیات نگارشی ایشان و انس و الفتش با آثار آن دیار، علاوه بر تربیت در دوره کودکی، میراث آن دوره است؛ دیگر نجف که چند سالی در آن جا مانده و تحصیل کرده و البته جزو معدود طلبه هایی بود که آن جا را ترک کرد و سال 47 به قم رفت؛ سوم مکتب قم که عمده تحصیل و تحقیق و تألیفات ایشان در این مکان انجام شد و تا سال 73 در آنجا بود. سید جعفر مرتضی، نبوغ خاصی در استنباط از نصوص تاریخی داشت، متون را زیاد میخواند و همزمان با سرعت انتقال، در تدوین مطالب هم بسیار سریع بود.
⭕️ آثار منتشرشده
نکته دیگر این است که آقای سید جعفر، وقتی اوایل دهه پنجاه به ایران آمد، قم در آستانه یک دوره فعالیت علمی جدید بود که بخشی هم، ناشی از مهاجرت شماری از علما و فضلای نجف به این شهر بود. نخستین اثر وی، حیات سیاسی امامرضا(ع)، به زبان عربی، در بیروت چاپ شد. شاید اندکی قبل یا بعد از آن، کتاب «حدیث الافک» را چاپ کرد که قدرت نقادی تاریخی شگرفی از خود، در هر دو اثر نشان داد. مقالاتی هم می نوشت که اندکی بعد، تحت عنوان مقالات و دراسات در چهار جلد منتشر شد.
⭕️ اثر مهم ایشان که حوالی سالهای 59 تا 60 به فکر تألیف آن افتاد، الصحیح من سیرة النبی(ص) بود.
وقتی بنده در سال 61 خدمتشان رفتم، این کتاب حروفچینی شده و در حال نشر بود. در کنار نگارش، تدریس تاریخ اسلام را هم برای تعدادی از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس آغاز کرد. علاوه بر آن، افرادی هم به طور خصوصی نزد ایشان رفت و آمد داشتند و استفاده می کردند. آن مرحوم، سخت علاقهمند به انقلاب بود. آقای سید جعفر مرتضی آثار متعددی در ایران منتشر کردند که حیات سیاسی امام حسن(ع) و زندگانی سلمان فارسی از جمله آن هاست.
⭕️ از او کارهایی مانند زندگی نامه امام علی(ع) در 53 جلد و زندگی امامحسین(ع) در 24 جلد منتشر شد که پژوهش بخشی از این آثار در دوران بیماری آن مرحوم، انجام شد. رحمت و غفران الهی بر او باد.