🌓 آزادی بیان در مرام حکومتی علی ع 👈به بهانه عید بزرگ غدیر خم 🔹یادداشت روز 🔸اظهارنظر پیرامون مسائل گوناگون یکی از کنش‌‌‌‌‌های طبیعی ملت‌ها است؛ خواه در تایید تصمیم‌گیری های حاکمیت باشد یا در رد و اعتراض و انتقاد از آن که اصطلاحا به آن آزادی بیان گفته می شود، از این رو بد نیست در این باره نیم نگاهی به مشرب و مرام امام علی ع داشته باشیم. 🔸در برخى از روايات آمده كه على ع بر فراز منبر فرمودند: اگر مسندى براى سخن گفتن جهت من ترتيب داده شود كه گروه‌هايى از پيروان مذاهب مختلف حضور داشته باشند، من در ميان هر کدام بنابر مذهب و دین خودشان سخن خواهم گفت؛ هنگامى كه امام اين سخن را فرمود، يكى از كسانى كه پاى منبر نشسته بود، گفت: "خدايا! چه ادّعاى بزرگ دروغى" این سخن به گوش ایشان رسيد(ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه؛ ج ۶ ص ۱۳۶) اما حضرت مقابله ای نکرد و به آزادی بیان او احترام گذاشت. . 🔸حضرت در دوره حکومت صراحتا بر لزوم گسترش آزادی بیان تاکید می نمودند: پس با من چنان که با سرکشان سخن گويند سخن مگوييد و چونان كه با تيزخويان كنند از من كناره مجوييد...(نهج¬البلاغه، خطبه216) 🔸ایشان همواره با سعه صدر شنوای انتقادات، شکایات و مسائل مردم بودند و مصرّانه در پی آن بودند که افراد جامعه آزادانه مشکلات و انتقادات خود را مطرح نمایند؛ در نامه معروف ۵۳ به مالک اشتر چنین سفارش کردند: «پس اينان را خاص خلوت خود گير و در مجلس هايت بپذير، و آن كس را بر ديگران بگزين كه سخن تلخ حق را به تو بيشتر گويد. 🔸به گواه تاریخ برخی افراد سرشناس حجاز همچون سعد‌‌‌‌‌‌‌بن‌‌‌‌‌‌ابی قاص فاتح ایران، عبدالله‌‌‌‌‌‌‌بن‌‌‌‌‌‌عمر‌‌‌‌‌‌‌بن‌‌‌‌‌‌خطاب، اسامة‌‌‌‌‌‌‌بن‌‌‌‌‌‌زید، حسّان‌‌‌‌‌‌‌بن‌‌‌‌‌‌ثابت شاعر با امام بیعت نکردند؛ اما آزادانه در جامعه حضور فعال داشتند(ر.ک: طبری، ج ۴ ص ۴۳۰) و امام هرگز آزادی اجتماعی آنان را سلب نکردند، تا جایی که این اعتراض کسانی مانند مالک‌اشتر را در پی داشت که امام خود ضمانت آن‌ها را برعهده گرفت(بلاذری، ج ۲؛ ص ۲۰۷ و ابن‌‌‌ابی‌الحدید، ج ۸ ص ۹۴) 🔸 البته باید توجه داشت آزادی مطلوب در فرهنگ علوی حدودی دارد؛ از جمله اینکه نباید امنیت و آرامش جامعه را بر هم زند؛ نمونه روشن آن ابرخورد امام با خوارج هست؛ هر چند آن ها مزاحمت زیادی ایجاد می کردند؛ ام حضرت آن ها را آزاد گداشت اما وقتی دست به شمشیر بردند حضرت آن برخورد تاریخی را با آن ها کرد؛ این رویکرد امام با خوارج گواه آن است که در حکومت علوی دیدگاه و نظرات اشخاص تا زمانی که امنیت عمومی به خطر نیفتاده؛ و جامعه را به اضطراب و تشويش نکشانند محترم است. 🌍 پايگاه نقد و تبیین🔻 https://eitaa.com/jtabiin •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•