🔹یاد رنج برای این که اهداف عالی تحمل می‌‌شود، در ایجاد و افزایش انسجام اجتماعی مبتنی بر رنج (انسجام سلبی) و عشق و امید (انسجام ایجابی)، نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. 🔹این نقش، هرگز به معنای توجیه رنج و نادیده انگاشتن شادی در طراوت جامعه انسانی نیست. آنچه مهم است، این است که هرچند شادی و خوشی، نقش مهمی در نشاط اجتماعی ایفا می‌کند، لیکن ظرفیت و توان شادی قابل‌مقایسه باقدرت (منفی یا مثبت، مخرب یا سازنده)، رنج، و یاد آن در ایجاد صلح یا خشونت نیست. 🔹براین‌اساس، هرچند مؤمنان ادیان مختلف که به‌ظاهر اشتراکی در رنج مذکور ندارند (مسیحیان رنج عیسی(علیه‌السلام) را یاد می‌‌کنند و مسلمین، رنج پیامبر خاتم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) یاد می‌‌کنند)، لیکن راه مشابه و مشترک (یاد رنج انسان کامل) در هر دو سنت مسیحی و اسلامی، می‌‌تواند به نتیجه‌‌ای مشابه و شاید مشترک بینجامد و راه را بر نوعی از همبستگی ایجابی (همبستگی بر اساس داشتن‌‌ها) فراهم آورد. 📌بخشی از گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حبیب‌الله بابایی (در شماره 14 خردورزی) 📍کانال مجله خردورزی: @kheradvarzi_ir