✍ دکتر علیرضا قائمی نیا
▫باید در حوزه علمیه «#الهیات‌شناختی» تأسیس شود. تأسیس چنین شاخه‌ای از ضرورت‌های عصر ماست. این نوع الهیات وظایف گوناگونی دارد: برخورد علمی-انتقادی با برخی از آرای دانشمندان شناختی، بهره‌گیری از دستاوردهای این علم در تعمیق باورهای دینی و غیره.
▫مهم‌ترین وظیفه «الهیات‌شناختی» نقد فیزیکالیسم رایج در برخی گرایش‌های علوم‌شناختی و تعمیق دیدگاه‌هایی از قبیل نوظهورگرایی و غیره است که در علوم‌شناختی هم طرفداران جدی دارد و با مبانی دین هم همخوان است. «الهیات‌شناختی» را باید یک برنامه پژوهشی دانست که می‌تواند افق‌های جدیدی را برای تحقیقات فلسفی و دینی بگشاید.
▫«علوم‌شناختی» به طور کلی و «علوم‌شناختی دین» را می‌توانیم یک فرصت مهم به شمار آوریم که زمینه طرح دیدگاه‌های جدیدتری را فراهم می‌آورد. نقد دیدگاه‌های فیزیکالیستی هم در این میان می‌تواند به مباحث جدیدی در زمینه دین‌شناسی دامن بزند. برهان‌هایی که در این علوم برخی علیه فیزیکالیسم ارائه داده‌اند (مانند برهان معرفت، برهان زامبی و غیره) بسیار جای تأمل دارد و چه بسا با بازسازی آنها و پاسخ به نقدهای مقابل جریان جدیدی در تفکر دینی راه بیفتد.
▫در واقع، «معرفت دینی» در مواجهه با «علوم‌شناختی دین» می‌تواند قابلیت‌ها و استعدادهای جدیدی را از خود بروز دهد. آینده معرفت دینی در گرو این مواجهه است. همواره در تاریخ، معرفت دینی در ابتدا با چالش‌هایی روبه‌رو شده است، اما در ادامه این چالش به فرصتی برای رشد معرفت دینی تبدیل شده‌اند. علوم‌شناختی هم یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین فرصت‌های معرفت دینی است.
————
فلسفه زبان اسلامی در ایتا