کتابشناخت
اسلام و مسیحیت در عصر حاضر ویلیام مونتگمری وات؛ ترجمۀ خلیل قنبری؛ چ۱، قم: پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی، بهار ۱۳۸۹، ۳۲۸ صفحه رقعی. هدف از نگارش کتاب مذکور گفتگوی میان اسلام و مسیحیت به منظور شفاف سازی مواضع دینی دو طرف است که می تواند کمک بزرگی برای اتخاذ روی آورهای مشترک به مسائل روز باشد. به نظر وات ادیان در عمر تاریخی شان به طور کلی همواره با دو مشکل و چالش مواجه بوده و هستند: الف ) چالش ادیان مختلف با پدیدۀ علم و علم زدگی و دستاوردهای علوم جدید ( مشکلات بیرونی )؛ ب ) چالش درونی ادیان گوناگون با همدیگر به لحاظ محتوا، اصول و مبانی. به نظر نویسنده هر دو مسئله سبب تضعیف جایگاه ادیان در میان دانشمندان، حتی عامه مردم شده و لازم است صاحبان ادیان برای هر یک از این دو مسئله چاره اندیشی کرده و راه حل هایی را برای برون رفت دو دین بزرگ الهی ( اسلام و مسیحیت ) از این مشکل ارائه کنند. برای رفع چالش نظریه های علمی با تعالیم و آموزه های ادیان ابتدا روش اثبات حقانیت گزاره ها و معیارهای اثبات حقیقت دینی را مبرهن می کند و آن گاه به بررسی اشکالاتی که علوم جدید متوجه ادیان و آموزه های دینی آنها کرده است، می پردازد. نظریۀ تکامل تدریجی حیات، نظریۀ آفرینش، نظریۀ بی نظمی های موجود در عالم و نظریۀ مهار و تدبیر امور به دست خدا، همچنین کارهای خارق العاده و ماورای طبیعی پیامبران و ناسازگاری آن با علوم و دستاوردهای علمی بشر و ناسازگاری گزارش های تاریخی موجود در متون مقدّس با گزارش های تاریخی، برخی چالش های بیرونی ادیان است. در بحث چالش های درون دینی اسلام و مسیحیت، به نظر وات، عمدۀ مشکلات از رویکرد سنتی هر یک از این دو دین نسبت به یکدیگر سرچشمه می گیرد. در رویکرد سنّتی مسلمانان نسبت به مسیحیت مسائلی از جمله اصل آسمانی بودن کتاب مقدس - عهدین - نظریۀ تحریف کتاب مقدس، نظریۀ تثلیث مسیحی، تَجسّد عیسی و ده ها مسئلۀ دیگر بروز کرده است و در نگاه سنتی مسیحیان نسبت به اسلام نیز مسائلی از جمله بدعت بودن اسلام، گسترش اسلام با شمشیر و خشونت و ده ها مسئلۀ دیگر رخ نموده و سبب شده است این دو دین توحیدی نتوانند به دیدگاه مشترکی در بسیاری از این مسائل دست یابند؛ در حالی که با تجدید نظر در این رهیافت می توان بسیاری از سوء برداشت ها و سوءفهم ها را برطرف کرد. وات در هر مسئلۀ چالش برانگیز میان مسیحیت و اسلام، برای هر دو طرف دعوا ابتدا نمونۀ نقضی از دین دیگر ارائه کرده و آن گاه به توضیح آن و ارائۀ پاسخ حلّی از جانب دین دیگر مبادرت نموده است. خلاصۀ فصول هشت گانه: کتاب از یک مقدمه و پیشگفتار و هشت فصل تشکیل شده است. نویسنده در فصل اول ( رویکردها و رهیافت ها ) به تبیین رویکرد سنتی مسلمانان و مسیحیان نسبت به یکدیگر و نقد و بررسی آن پرداخته است. در فصل دوم ( اثبات حقیقت دینی در مقابل علم زدگی ) با هدف دفاع از حقانیت باورهای دینی، ضمن پذیرش برخی نتایج که عموم دانشمندان به رسمیت می شناسند، می پردازد. در فصل سوم ( اسما و صفات خدا ) به پاره ای موضوعات کلی ناظر به اسما و صفات الهی که به عقیدۀ او به زبان نمادین و رمزی تعبیر شده اند، می پردازد. در فصل چهارم ( کتاب آسمانی، کلام خدا ) به مباحثی چند از جمله کیفیت و ابعاد وحی و نبوت از منظر اسلام و مسیحیت را مطرح می کند. در فصل پنجم ( خدای خالق ) به منظور شناخت جهان از منظر وحی و عقل و علم بشری و توجه به چالش میان این دو قلمرو شناخت و احیاناً کمکی که هر یک به دیگری می تواند داشته باشد، دیدگاه مورد قبول خود را که تنها پذیرش نتایج قطعی علم است، بیان می کند. وات در فصل ششم تلاش می کند برای تکمیل مباحث فصل پیشین، به این پرسش ها پاسخ دهد که آیا خداوند طرح و برنامه ای برای ادارۀ جهان داشته و دارد و آیا او رخدادهای تاریخ را مهار و تدبیر می کند. فصل هفتم به گزارش دیدگاه اسلامی و مسیحی دربارۀ ارتباط انسان با خدا اختصاص یافته است و نویسنده از میان مفاهیم کلیدی این حوزه در تعالیم اسلام به بررسی دو اصطلاح « عبد » و « خلیفه » پرداخته و با استناد به دیدگاه های دو مکتب فکری اشاعره و معتزله به تحلیل مقوله اجبار یا اختیار انسان در ارتباطش با خداوند متعال و مسئولیت او در قبال کارهایش می پردازد. ☸️👇👇👇برای خرید و مطالعه آنلاین به لینک زیر مراجعه کنید.
37 مشاهده