💢 توحید و کرامت انسان در نهضت عاشورا چکیده جلسه سوم سخنرانی حجت الاسلام قنبریان هیات اصحاب الحسین(ع) دانشگاه تهران/ دهه دوم محرم۱۴۰۲ ▫️ امتداد سوم توحید-کرامت انسان: • احکام و ارزشهای الهی امتداد توحید احکام شرعی و ارزشهای اخلاقی فقط از خداوند صادر نشده است؛ بلکه متن و مضمون آنها انعکاس توحید است. به تعبیر علامه طباطبایی، توحید وقتی در "عقل" تابید، همه "عقاید حقه" میشود وقتی به "نفس" می تابد، همه "اخلاق فاضله" میشود و وقتی به "جوارح" می رسد، همه "اعمال صالحه" می شود. پس متن و مضمون اینها، توحیدند. (برای تفصیل به شرح حدیث اول چهل حدیث امام خمینی و المیزان ذیل آیات ۲۰۰آل عمران و ۲۴تا۲۶ ابراهیم رجوع کنید) - قرآن خود به صراحت این حقیقت را باز می گوید: قُلْ إِنَّمَا يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ: بگو: جز اين نيست كه به من وحى مى‌شود كه فقط خدای يگانه خدای شماست. پس آيا مسلمان مى‌شويد؟(۱۰۸ انبیاء) ❗️آمدن دو حصر "انما" بر سرهم مفید این است که آنچه وحی شده فقط توحید است! درحالیکه می دانیم احکام و ارزشهای بسیاری جز آموزه توحید هم به پیامبر(ص) وحی شده و قرآن او پر از این احکام است! ⬅️ معلوم میشود خداوند همه آن احکام و ارزشها را هم "عین توحید" می داند که چنین می گوید.(دقت کنید) • کرامت انسان، متناظر با احکام و ارزشها: امتداد کرامت انسان متناسب با این ضلع از هندسه دین، می شود "اراده مردم" ! انسان با اختیار و آگاهی و میل کردن های فهیم اش از حیوان متمایز است. تلبس او به ارزشها و احکام الهی هم وقتی از مجرای آگاهی و اراده کردنش بگذرد ارزشمند است. ⬅️ لذا دو گانه دیگر شکل می گیرد: " ارزشهای معنوی و ارزشهای الهی، همراه با اراده مردم نه تحمیل بر مردم" (رهبر انقلاب اسلامی۹۰/۱۰/۷). • این دوگانه در اسلام نبوی در آیه ۱۲ ممتحنه پیامبر(ص) برای ارزشها و احکامی چون شرک نورزیدن، سرقت نکردن، فحشاء مرتکب نشدن، سقط جنین نکردن، بهتان نزدن و در معروفها عصیان نکردن از مومنات (زنان مومن) #بیعت میگیرد! در حالیکه اینها مومن اند و همه این ارزشها و احکام برآنها لازم و حتی برخی حد شرعی دارند! ❓پس بیعت برای چیست؟! واضح است بیعت، عامل حرام شدن این کارها یا عامل الزام و پیگرد نیست؛ حرمت و حد از جانب خداوند برای این احکام تشریع شده است! ⬅️ چنانچه بزرگانی مثل شیخ طوسی گفته اند این بیعت زنان مثل "بیعت جنگ" در مردان است. آنجا هم "اطیعوا الرسول" بالای سر مردان است لکن دوباره برای جنگ و صلح (مثل حدیبیه) از آنها بیعت گرفته می شود. - نقش این بیعت، "تاکیدی" است مثل کار واجب یا مستحبی که متعلق سوگند میشود و از آن بابت هم واجب میشود. - لازمه بیعت، آگاهی و اراده است. طرفین بیعت مفاد آن را خوب می شناسند و بدان میل می کنند. ⬅️ این مثال واضحی از ارزشهای الهی-اراده مردم نه تحمیل بر مردم است. که به تعبیر رهبر انقلاب حرف نوی انقلاب اسلامی هم هست(۹۰/۱۰/۷). • دو دیگری این دوگانه: - کسانی که جانب ارزشهای الهی می ایستند و منتظر اراده و میل کردن آگاهانه انسان نمی شوند ارزشها را ولو با توسری می خواهند! - کسانی که جانب اراده و میل انسان می ایستند و اصلا ارزشها را عرفی می کنند! هرچه انسان اراده کرد ارزش است نه بالعکس! • نهضت حسینی و ایندو - بعد از شهادت امام مجتبی(ع) وقتی شیعیان کوفه ضمن تسلیت، فرمان او برای مقابله با معاویه را می پرسند به عهد و پیمان امام حسن(ع) با معاویه و شامیان یادآوری می کند(انَّ بینه وبین معاویه عهدا و عقدا لایجوز له نقضه). پیمان و عهد وقتی خلاف ارزشهای الهی نباشد حتی وقتی طرفش معاویه است هم محترم است. - اما وقتی معاویه پیمان را نقض و مومنانی مثل حجر و عمروبن حمق را کشت امام او را به قصاص بشارت داد! ارزشهای الهی قابل رها شدن در جامعه نیستند. * تفصیل نکات را در فایل صوتی بشنوید! ☑️ @m_ghanbarian