✅ در مورد علم حق تعالی سه مقام متصوّر است: ✔️ علم به ذات خود؛ این نوع علم عبارت است از منکشف بودن ذاتش برای ذاتش به گونه‌ای که هر خیر و فضیلتی برای ذات او هست از خود ذات او به ذات او برسد به عبارت دیگر ذات او منشأ واقعی و حقیقی برای فیض رساندن تمامی فضائل و کمالات وجودی می‌باشد. بنابراین ریسمان اصلی بحث چنین است؛ خدای متعالی در ذات خود و بدون در نظر گرفتن هر موجود دیگری به خود علم دارد یا خیر؟ مبدأ و منشأ تمامی کمالات و فضائل خود هست یا خیر؟ اساساً این نوع علم داشتن مستلزم محال عقلی هست یا خیر؟ اگر نیست چه دلیلی بر عالم بودن او وجود دارد؟ ✔️ علم حضرت حق به غیر خود؛ این نوع خود بر دو قسم است: 🔹 علم حضرت حق به غیر خود قبل از خلقت؛ آیا خالق تعالی در ذات خود، قبل از خلقت مخلوقات به آن‌ها علم دارد یا خیر؟ متعلّق این علم چه چیزی است؟ این نوع علم حصولی است یا حضوری؟ اجمالی است یا تفصیلی؟ چه دلیلی بر این نوع علم وجود دارد؟ 🔹 علم حضرت حق به غیر خود بعد از خلقت؛ آیا حضرت حق به تمام موجودات بعد از خلقت علم دارد یا خیر؟ اگر دارد علم او به صورت کلی است یا به تمام جزئیات علم دارد؟ این علم حضوری است یا حصولی؟ چه دلیلی بر این نوع علم وجود دارد؟ 💠 می توان سلسله مباحث مربوط به علم الهی را در این سه مقام خلاصه نمود، بنابراین برای تبیین مسئله علم الهی باید پیرامون مقام‌های مذکور به بحث پرداخت. 📝 زین پس نکاتی پیرامون علم الهی به ترتیب مذکور بیان خواهد شد. ✍ محمدرضا کرم‌رضایی 💠@m_r_k_rezaei