💢💢بررسي دیدگاه‌های معاصر درباره ربا💢💢 📌بررسی قول به اختصاص حرمت ربا به ربای فاحش1️⃣: یکی از اقوالی که در مساله حرمت ربا وجود دارد آن است که حرمت آن در صورتی است که مبلغ ربا به زیاد باشد و و ربا به صورت فاحش باشد[1]. فَحُشَ بمعنی اِشتَد و غَلُظَ می باشد بنا بر این، قائلین این قول حرمت ربا را به صورتی اختصاص داده اند که مبلغِ زیاده، بسیار باشد. اما اگر زیاده ی بر اصل قرض مبلغ کمی باشد، حرام نمی باشد. ایشان به دو وجه بر این قول استدلال نموده اند: ✅دلیل اول: تحریم در آیات شریفه ناظر به ربای جاهلی بوده و ربای متعارف در ازمنه جاهلیت، اخذ مبالغ زیاد علاوه بر اصل قرض بود، اقل مراتبی که آنها در زیاده ی قرض شرط می نمودند، اخذ دو برابر اصل مبلغ بود. آیات تحریم نیز ناظر بر همین صورت می باشند، بنا بر این اگر مقدار زیاده کم باشد، اخذ آن حرام نیست. ❌پاسخ های دليل اول: ⭕️جواب اول این استدلال این است که مورد نه مخصص و نه مقید می باشد، مثلا اگر از چاه خانه ای از امام سوال شود و امام در جواب بگوید حکم چاه چنین است، این حکم اختصاصی به آن چاه پیدا نمی کند بلکه حکمی عام خواهد بود. پس با توجه به اطلاق آیات شریفه، مطلق زیاده محرم خواهد بود و شکل خاص ربا در عصر جاهلی موجب تقیید آیه نخواد بود. ⭕️جواب دوم: از جهت دیگر می گوییم: در علم اصول بیان شده که غلبه ی وجود موجب انصراف نمی باشد. بنا براین درصورتی که ربای فاحش رایج و زیاد نیز باشد، موجب انصراف دلیل نخواهد بود، بلکه کثرت استعمال اگر به صورتی باشد که موجب انس ذهن و تبادر آن معنا به ذهن شود، موجب انصراف خواهد بود. مثلا اگر در دلیل آمده باشد: با آب وضو بگیرید، حال اگر آبی که در عراق و در ناحیه نجف و کربلا وجود دارد آب فرات باشد، کلمه آب انصرافی نسبت به آب فرات پیدا نخواهد کرد. بنا بر این اگر شخصی با آب دیگری که مثلا از کارون یا دجله است وضو بگیرد وضوی او صحیح خواهد بود. ⭕️جواب سوم:جواب واضح تر اینکه، اگر در عصر جاهلی به صورت اضعاف اخذ ربا می شده، بعد از ظهور اسلام خداوند تعالی فرموده: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَ لاَ تُظْلَمُونَ» شاهد بحث در آیه شریفه انتهای آن است که خداوند می فرماید: اگر توبه نمودید باید به راس الماس بسنده نمایید بنا بر این اگر حتی تک درهمی از ربا نزد ربا خوار باشد باید آن را مرجوع نماید و زائد بر آن حرام خواهد بود چه مقدار آن قلیل و چه مقدار فاحش باشد. 📚پی نوشت: [1]-الربا والقرض فی الفقه الإسلامي،ص21 🎙درس خارج فقه آيت الله موسوی جزایري(19-7-93) ادامه دارد..... •┈••✾••┈• ♨️موسسه امام هادي(عليه السلام): https://eitaa.com/madresetakhasosiemamhadi