ا🔳📑🔳📑 ا📑🔳 ا🔳 ا📑 🔳 شرح الحدیث 🖊 در روایت شریفه تصریح شده است که صلاة اختصاص به دین اسلام نداشته، بلکه جمیع انبیای پیشین به امر خداوند تبارک و تعالی در دینشان اقامه صلاة می نمودند. منتهی استقبال قبله در زمان هر یک از انبیا دربرگیرنده یک بعد بوده، اما در زمان ابراهیم (علیه السلام) امر به اجتماع وجوه شده است؛ یعنی آدم و موسی(علیهما السلام) به سوی مغرب، نوح و عیسی(علیهما السلام) به سوی مشرق نماز گزاردند، اما استقبال قبله برای ابراهیم(علیه السلام) و حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله) به صورت جمع بین مشرق و مغرب بوده است. حضرت ابراهیم (علیه السلام) صاحب دين حنيف بوده است؛ «ما كانَ إِبْراهيمُ يَهُودِيًّا وَ لا نَصْرانِيًّا وَ لكِنْ كانَ حَنيفاً مُسْلِماً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكين‏». همه اجداد پيامبر(صلی الله علیه وآله) که از نسل ایشان بوده اند نیز حَنيفاً مُسْلِماً وَ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ بودند. حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام ) در روایتی می فرمایند: «مَا أَحَدٌ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلَّا نَحْنُ وَ شِيعَتُنَا وَ سَائِرُ النَّاسِ مِنْهَا بِرَاءٌ». 📗الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏۱، ص۴۳۵ پس نتيجه مي شود، گستره شریعت و رسالت حضرت ابراهيم(علیه السلام) كه براي استقبال قبله يعني اتجاه امر اقامه صلاة، مأمور به جمع بين مشرق و مغرب بود، چيزي متفاوت از انبياء گذشته خود بوده است؛ آن حضرت صاحب همان دين قيّم بوده و حنيفا مسلما است. خانه كعبه هم به دست ايشان و نسل ايشان تجديد بنا و تجليل گرديد و اين خود مؤيد دیگری بر اثبات مطلب فوق الذکر است. و همه اين وجوه و شئون در وجود مبارك حضرت ختمی مرتبت (صلوات الله علیه) به اعلی و افضل و اتم مرتبه خود ميرسد. لذا دین اسلام أکمل و أتم کلیه ادیان است، و این دین احیا کننده و تکمیل کننده دین ابراهيم (عليه السّلام) بوده است. حال که مشخص شد دین اسلام کاملترین و برترین أدیان است، روشن می شود که هریک از اجزای این دین نیز در جایگاه خود جامع ترین و کاملترین وجوه می باشد. به عنوان نمونه در خصوص وجه استقبال قبله، جامع ترین وجه آن مورد امر الهی قرار گرفته؛ یعنی استقبال به قبله بصورت جمع بین مشرق و مغرب است که بنابر تصریح خبر مذکور، جمع بین مشرق و مغرب، کعبه است. 📑 🔳 📑🔳 🔳📑🔳📑