🌹 سهم امروز نهج البلاغه نامه ۵۳ بند ۸ (قسمت سوم تا پنجم) ┄━━•●❥❈🌿🌹🌿❈❥●━━┄ 📜 #نامه53 : نامه به مالک اشتر . { قسمت سوم } 8⃣ شناخت اقشار گوناگون اجتماعی 🔹 سوّم سيمای كارگزاران دولتی 🔻 سپس در امور كارمندانت بيانديش و پس از آزمايش به كارشان بگمار و با ميل شخصی و بدون مشورت با ديگران آنان را به كارهای مختلف وادار نكن ، زيرا نوعی ستمگری و خيانت است. كارگزاران دولتی را از ميان مردمی با تجربه و با حيا از خاندان های پاكيزه و با تقوی كه در مسلمانی سابقه درخشانی دارند انتخاب كن، زيرا اخلاق آنان گرامی تر و آبرويشان محفوظ تر و طمع ورزيشان كمتر و آينده نگری آنان بيشتر است. سپس روزی فراوان بر آنان ارزانی دار ، كه با گرفتن حقوق كافی در اصلاح خود بيشتر می كوشند و با بی نيازی ، دست به اموال بيت المال نمی زنند و اتمام حجّتی است بر آنان اگر فرمانت را نپذيرند يا در امانت تو خيانت كنند. سپس رفتار كارگزاران را بررسی كن و جاسوسانی راستگو و وفا پيشه بر آنان بگمار، كه مراقبت و بازرسی پنهانی تو از كار آنان، سبب امانت داری و مهربانی با رعيّت خواهد بود. و از همكاران نزديكت سخت مراقبت كن و اگر يكی از آنان دست به خيانت زد و گزارش جاسوسان تو هم آن خيانت را تأييد كرد به همين مقدار گواهی قناعت كرده او را با تازيانه كيفر كن و آنچه از اموال كه در اختيار دارد از او باز پس گير سپس او را خوار دار و خيانتكار بشمار و طوق بد نامی به گردنش بيفكن. ┄━━•●❥❈🌿🌹🌿❈❥●━━┄ { قسمت چهارم و پنجم } 8⃣ شناخت اقشار گوناگون اجتماعی 🔹 چهارم سيمای ماليات دهندگان 🔻 ماليات و بيت المال را به گونه ای وارسی كن كه صلاح ماليات دهندگان باشد ، زيرا بهبودی ماليات و ماليات دهندگان ، عامل اصلاح امور ديگر اقشار جامعه می باشد و تا امور ماليات دهندگان اصلاح نشود كار ديگران نيز سامان نخواهد گرفت زيرا همه مردم نان خور ماليات و ماليات دهندگانند. بايد تلاش تو در آبادانی زمين بيشتر از جمع آوری خراج باشد كه خراج جز با آبادانی فراهم نمی گردد و آن كس كه بخواهد خراج را بدون آبادانی مزارع به دست آورد ، شهرها را خراب و بندگان خدا را نابود و حكومتش جز اندک مدّتی دوام نياورد. پس اگر مردم شكايت كردند، از سنگينی ماليات، يا آفت زدگی، يا خشک شدن آب چشمه ها، يا كمی باران، يا خراب شدن زمين در سيلابها، يا خشكسالی، در گرفتن ماليات به ميزانی تخفيف ده تا امورشان سامان گيرد و هرگز تخفيف دادن در خراج تو را نگران نسازد زيرا آن، اندوخته ای است كه در آبادانی شهرهای تو و آراستن ولايتهای تو نقش دارد، و رعيّت تو را می ستايند و تو از گسترش عدالت ميان مردم خشنود خواهی شد و به افزايش قوّت آنان تكيّه خواهی كرد، به آنچه در نزدشان اندوختی و به آنان بخشيدی و با گسترش عدالت در بين مردم و مهربانی با رعيّت ، به آنان اطمينان خواهی داشت ، آنگاه اگر در آينده كاری پيش آيد و به عهده شان بگذاری ، با شادمانی خواهند پذيرفت ، زيرا عمران و آبادی قدرت تحمّل مردم را زياد ميكند. همانا ويرانی زمين به جهت تنگدستی كشاورزان است و تنگدستی كشاورزان ، به جهت غارت اموال از طرف زمامدارانی است كه به آينده حكومتشان اعتماد ندارند و از تاريخ گذشتگان عبرت نميگيرند. 🔹 پنجم سيمای نويسندگان و منشيان 🔻 سپس در امور نويسندگان و منشيان به درستی بيانديش و كارهايت را به بهترين آنان واگذار و نامه های محرمانه كه در بر دارنده سياست ها و اسرار تو است از ميان نويسندگان به كسی اختصاص ده كه صالح تر از ديگران باشد كسی كه گرامی داشتن ، او را به سركشی و تجاوز نكشاند تا در حضور ديگران با تو مخالفت كند و در رساندن نامه ی كار گزارانت به تو يا رساندن پاسخ های تو به آنان كوتاهی نكند و در آنچه برای تو می ستاند يا از طرف تو به آنان تحويل ميدهد ، فراموش كار نباشد. و در تنظيم هيچ قراردادی سستی نورزد و در برهم زدن قراردادی كه به زيان توست كوتاهی نكند و منزلت و قدر خويش را بشناسد همانا آن كه از شناخت قدر خويش عاجز باشد ، در شناخت قدر ديگران جاهل تر است. مبادا در گزينش نويسندگان و منشيان ، بر تيز هوشی و اطمينان شخصی و خوش باوری خود تكيه نمایی ، زيرا افراد زيرک با ظاهر سازی و خوش خدمتی نظر زمامداران را به خود جلب می نمايند ، كه در پس اين ظاهر سازي ها نه خيرخواهی وجود دارد و نه از امانت داری نشانی يافت می شود لكن آنها را با خدماتی كه برای زمامداران شايسته و پيشين انجام داده اند بيازمای به كاتبان و نويسندگانی اعتماد داشته باش كه در ميان مردم آثاری نيكو گذاشته و به امانت داری از همه مشهورترند كه چنين انتخاب درستی نشان دهنده خيرخواهی تو برای خدا و مردمی است كه حاكم آنانی. برای هر يک از كارهايت سرپرستی برگزين كه بزرگی كار بر او چيرگی نيابد و فراوانی كار او را در مانده نسازد و بدان كه هر گاه در كار نويسندگان و منشيان تو كمبودی وجود داشته باشد كه تو بی خبر باشی خطرات آن