🔰 بی‌رقیب نیستیم! 🔸در قسمت‌های قبلی به موقعیت ویژه جغرافیایی و ژئوپلتیک ایران پرداخته شد، اما این موقعیت ویژه بی‌رقیب نیست. 🔹برای تجار و کشورها در ترانزیت کالا سه عنصر امنیت، زمان و هزینه اهمیت زیادی در انتخاب کریدور دارد. 🔸همانطور که گفته شد راه‌اندازی شبکه خطوط ریلی سراسری ضمن کاهش زمان سفر، هزینه و خسارت ناشی از جابجایی کالا را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. 🔹این موضوع انگیزه تجار و کشورها را در انتخاب کریدورهای ایران برای ترانزیت کالا افزایش می‌دهد. با این وجود ترانزیت در کشور ما خودرو محور است. 🔸این موضوع باعث افزایش هزینه و زمان ترانزیت کالا می‌شود. از طرفی فرسودگی ناوگان جاده‌ای موجب کاهش حجم ترانزیت کالا از طریق کریدورهای ایران شده است. 🔹واضح است که کشورهای دیگر منتظر بهبود عملکرد ایران در ترانزیت کالا نمی‌مانند. 🔸کریدور ترانس سیبرین، مسیر دریایی چین-اروپا، اتصال ریلی باکو-تفلیس-کارس و مسیر دریایی ترکمن‌باشی-باکو کریدورهای رقیب ترانزیتی مسیرهای عبوری از ایران هستند. 🔹کریدور ترانس سیبرین به دلیل تحریم روسیه با محدودیت در ترانزیت کالا روبه‌رو است، اما در سال ۲۰۱۳، ۱۰ میلیون تن کالا از این طریق به اورپا ترانزیت شد. 🔸از مسیر دریایی چین-اروپا در سال ۲۰۱۵، ترانزیت ۱۱۵ میلیون تن کالا صورت گرفت. مسیر دریایی ترکمن‌باشی-باکو در دریای خزر در سال ۲۰۱۷، عملکرد ۴.۴ میلیون تنی ثبت کرد. 🔹درحاليكه مجموع عملكرد زميني كشور در سال ۱۳۹۶ در مسير موازی اين كريدور تنها ۱.۵۶ ميليون تن بوده است. 🔸اتصال ريلي باكو ـ تفليس ـ كارس منجر به ايجاد اتصال ريلي از دريای خزر به اروپا از طريق تركيه و در نتيجه تقويت مسير تركمن‌باشي ـ باكو می‌شود. 🔹موانعی مانند عدم تکمیل راه‌آهن سراسری و بروکراسی پیچیده مزیت زمان را در داخل کشور از بین می‌برد. 🔸در مسیر دریایی ترکمن‌باشی-باکو برای عبور از دریای خزر تخیله و بارگیری مجدد کالا صورت می‌گیرد. این کار زمان ترانزیت کالا را افزایش می‌دهد. 🔹اما با این وجود آن مسیر در جذب بار از مسیر زمینی موازی که از داخل ایران می‌گذرد، موفق‌تر بوده است. 🔸بهینه‌سازی فرآیندهای گمرکی، رفع کمبود لکوموتیو و تسریع در تکمیل پروژه‌های ریلی در کنار دیپلماسی فعال اقتصادی ورق ترانزیت کالا در منطقه را به سود ما برمی‌گرداند. ✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف @masaf_eco