🔶 سادهزیستی، معنایش این نیست که در خانه خوب ننشین؛ این یک برداشت اشتباه است
🔸 در روایت است امام سجاد(ع) : شالی با قیمت زیاد(50دینار) برای زمستان خریداری میکردند و در تابستان میفروختند.
روایت است کسی که پول دارد، نشان بدهد که نعمت دارد، استحباب دارد اینکه اگر خدا به کسی نعمت داده است، این داده الهی را نشان دهد.میتواند خانه خوب بسازد.
🔸 لذا این مفهوم غلطی است که بگوییم این آدمی که خانه قشنگ و زیبا ساخته است، آدم بدی است و خدا او را لعنت کند! اسراف هم غیرازاین است که انسان در خانه خوب زندگی کند و این کار اسراف نیست. کسی پول دارد و میخواهد لباس شیک و قشنگ بخرد باید این کار را بکند، اشکالی هم ندارد.
🔸 اگر کسی پول دارد میتواند، خانه و ماشین خوب بخرد این کار او اشکالی ندارد.نکته مهم دیگر مواسات اجتماعی است؛ یعنی اگر کسی در محیطی زندگی میکند که همه مردم در آن منطقه، فقیرند چنین کسی اگر بخواهد در آن منطقه کاخ بسازد چنین کاری اشکال شرعی دارد. (مواسات یعنی خلاف عرف جامعه نبودن) زمانیکه سایرمردم میتوانند، خانه خوب داشته باشند، نباید در خانه کوچک زندگی کند.
🔸 درروایتی ست که شخصی خانه کوچکی داشت، حضرت فرمودند: «چرا در خانه کوچک نشستهای؟ من برایت خانه بزرگ تهیه کردهام، به آن خانه منتقل شو. میگفت این خانه کوچک را پدرم ساخته است و یادگار او است. حضرت گفت: «اگر پدرت بیعقل بوده است تو هم باید چنین باشی؟!»
🔸 حالا مردم لباس خوب میپوشند، یک نفر با اینکه دارد بیاید لباس ژولیده بپوشد این کار شرعاً مکروه است. لذا نه به این شکل است که بگوییم هرکسی که پول دارد، هر چه میخواهد بسازد،و نه به این شکل است که بگوییم خانه خوب، مکروه است، یا لباس خوب مغبوض شارع است و اینطور نیست که بگوییم که آدم با لباس و خانه فقیرانه زندگی کند خوب است. سادهزیستی به معنای فقیرانه زیستی نیست.
🔸 لذا ما نگفتیم که خوب است انسان یک خانه از یاقوت قرمز برای خودش درست کند؛ قرار نیست که ما همه احکام بهشت را به دنیا تعمیم دهیم و بگوییم حالا که خدا در بهشت برای بعضی اشخاص خانهای از یاقوت قرمز درست میکند؛ بنابراین یکی بیاید در دنیا همچنین خانهای دستوپا کند. این شاید اصلاً مصداق اسراف باشد.
🔸 اصل بحث این است که انسان، غذای خوب بخورد مطلوبیت شرعی دارد؛ یعنی انسان سر سفرهای هست که خیلی خوشطعم و خوشرایحه است، بعد یکی بیاید بگوید نباید این را خورد و برود سراغ چیزی که خوشخور نیست زیرا این کار اشکال دارد.
🔸 رسول اکرم(ص) در یک سفر جهادی به جایی رسید که خیلی تشنه شد، یکی از اصحاب، عُصّی ( خُم کوچک) که از شیر و عسلِ خنک مخلوط کرده بود را به حضرت تقدیم کرد. حضرت این را جلوی دهان آوردند، تا چشیدند برگرداندند، بعد فرمودند: «لا اشربه و لا اُحرّمُه»(هداية الأمة إلى أحكام الأئمة عليهم السلام، ج 5، ص: 545) یعنی من نمینوشم ولی تحریمش هم نمیکنم؛ به شما نمیگویم ننوشید ولی خودم هم نمیخورم.
🔸 بحثی مطرح است با عنوان «حکم فردی و حکم اجتماعی»؛ یعنی آدم در رفتارهای فردی خودش کاملاً از دنیا اعراض کند اما در رفتارهای اجتماعی باید طور دیگری باشد.بنابراین؛ یک رفتار اجتماعی داریم که اصول خاص خودش را دارد.تاکیدبراین است که فقه فردی با اجتماعی متفاوت است.رفتار فردی امیرالمؤمنین(ع) با رفتار اجتماعی ایشان فرق داشت.رفتارشان به عنوان حاکم با رفتارشان به هنگام تنهایی فرق داشته است؛ لذا رفتار امام حسن و امام حسین کاملاً با رفتار امام علی(ع) فرق دارد. یا امام زینالعابدین و امام صادق کارهایی که امیرالمؤمنین(ع) میکردند را انجام نمیدادند.
📚 درس خارج فقه نظام عمران شهری |
جلسه 4 (نمادها3) |95/10/16
💠 واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠
@masaf_memari