مراسم بزرگداشت دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی در کانون زبان پارسی برگزار شد.
مراسم بزرگداشت دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی در دهمین سال درگذشت ایشان، پنجشنبه بیست و نهم فروردینماه در کانون زبان پارسی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار برگزار شد.
این مراسم با پخش پیام تصویری استادان دکتر حسن انوری، عضو هیئت گزینش کتاب و جایزۀ بنیاد موقوفات افشار، خانم منصوره اتحادیه، دکتر داریوش رحمانیان و دکتر روزبه زرینکوب، دو عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران آغاز شد.
پس از آن دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس شورای تولیت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با خوشامدگویی به حاضران در جلسه، دقایقی در نکوداشت یاد و آثار علمی دکتر باستانی پاریزی سخن گفتند. دکتر محقق داماد مرحوم استاد دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی را «یکی از نادرهکاران سلف صالح ما» خواندند و افزودند: «ایشان یک تاریخنگار ادیب و هنرمند بود که به چندین هنر آراسته بود: هنرِ قلمِ روان در نثر، هنر شعر در طنز و جد و هنر بیان شیرین و دلربا. آثار این بزرگوار نشان میدهد که او به اکثر علوم انسانی اسلامی آشنایی داشته است».
دکتر محقق با اشاره به اینکه متخصص واقعی کسی است که همه چیز بداند، اما یک رشته را بیشتر بداند، بیان داشتند دکتر باستانی یک متخصص تاریخ است که با ادبیات عرب، فقه، اصطلاحات فلسفی و تفسیر قرآن نیز آشنا بوده است.
دکتر ژاله آموزگار، عضو شورای تولیت و هیئت گزینش کتاب و جایزۀ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، دومین سخنران این جلسه بودند. دکتر آموزگار با اشاره به شخصیت تأثیرگذار و بیهمتای دکتر باستانی پاریزی، بیان داشتند: «باستانی پاریزی باستانی پاریزی است. خودش است. سبکی دارد منحصر به خود که شاید در زیرمجموعۀ هیچکدام از تئوریهای علم تاریخ قرار نگیرد. کششی در آثارش هست که نه تقلید از دیگران است و نه تصنع و تکلفی میتوان در آن دید. شیرین و صمیمانه مینویسد، سهل ممتنع. چنان ماهرانه از امروز به دیروز و سدههای پیشین میرود و بازمیگردد که شما هیچ دستاندازی احساس نمیکنید. آساننویس است، ولی نوشتههایش سطحی نیست. در همۀ آنها نشانی از مطالعات گستردۀ تاریخی و ادبی نگارنده را میتوان دید. نوشتههای دکتر باستانی در سبک خاص خود او نوشتههایی است تحلیلی و تطبیقی. شاید بتوان استاد باستانی پاریزی را با روش خود او، بهترین متخصص تاریخ روایی ایران در قرن حاضر دانست. در همۀ نوشتههای او رگههای واقعیات را در قالب روایتهای شیرین و طنزهایی بجا لمس میکنیم. او تاریخ را همگانی کرد و به میان مردم برد. مجموعه کتابهای باستانی پاریزی به نظر من آیینۀ تمامنمایی از تاریخ اجتماعی ایران معاصر است البته با تکیه بر حوادث پیشین تاریخی».
پس از سخنرانی دکتر آموزگار مستندی از ساختههای آقای سید جواد میرهاشمی دربارۀ دکتر باستانی پاریزی به نمایش درآمد و سپس دکتر سیمین فصیحی، عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا به عنوان سومین سخنران، دقایقی دربارۀ اهمیت دکتر باستانی پاریزی در تاریخنگاری معاصر ایران سخن گفتند. ایشان بیان داشتند: «آثار دکتر باستانی پاریزی هم در موضوعشناسی، هم در نوع منابع تاریخی و هم در سبک نگارش متفاوت است. او کسی است که در دانشگاه درس داده و به استادی رسیده، اما در خارج از دانشگاه شهرت بیشتری دارد؛ چراکه از چارچوبهای دانشگاهی فراتر رفته و با شیوهای که ویژۀ خود او بوده به انتقال مفاهیم تاریخ دست زده است.
اگر بپذیریم که دسترسی به تاریخ حق همگان است و اگر بپذیریم کسی میتواند در این راه گام بردارد که خود تاریخپژوه باشد، آنگاه میتوانم بگویم که در بین مورخان معاصر، باستانی پاریزی تنها مورخی است که زمینهساز روشی از تاریخنگاری شده که تاریخ را به خانههای مردم برده است و با زبان مردم تاریخ نوشته است. تاریخنگاری مردمی را با دو وجه در آثار باستانی میتوان ردیابی کرد: وجه اول اینکه تاریخ را به زبان ساده و برای مردم نگاشت و وجه دوم اینکه به زندگی خود مردم، تودهها و درحاشیهماندهها پرداخت. به لایههای زندگی مردم رفت. به آداب و رسوم و مناسک آنها سرکشید و از خود آنها و برای آنها نوشت. استاد باستانی پاریزی دو میراث برای ما به جای گذاشت: روش آموزگاری و سنت تاریخنویسی برای مردم».
در ادامه بخشی دیگر از مستند زندگانی و خدمات علمی دکتر باستانی پاریزی در کانون زبان پارسی به نمایش درآمد و پس از آن، دکتر حسن باستانی راد، عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه شهید بهشتی و آخرین سخنران این جلسه، چند دقیقه دربارۀ آثار چاپنشده و اهمیت یادداشتها و دستنوشتههای دکتر باستانی پاریزی سخن گفتند.