🔴لزوم و ضرورت دِرایت همراه با روایت...
❎ پاسخ به یک پرسش ....
🔶 چگونه و چرا یک ضربت امیرمومنان بر همه عبادات جن و انس برتری و ترجیح پیدا کرده است؟
✳️عن النبی صلی الله علیه و آله : «ضربة علي يوم الخندق أفضل من عبادة الثقلين....» (شرح کافی، ج12، ص393). یک ضربت علی علیهالسلام در جنگ خندق بالاتر از عبادت جن و انس است.
✳️ مقدمتاً باید گفت: پارهای از احادیث و روایات اهل بیت، ما را به درایت و فهم و تحلیل سخنان دُرَربار ایشان تشویق و تهییج میکند.
🔸مطابق با نقلی از پیامبر اکرم: چنانچه یک حدیت خوب تحلیل و فهم شود، بهتر از هزار روایتی است که صرفا بخواهد نقل گردد (معانی الاخبار، ص2).
✅اکنون تحلیل و درایت روایت مزبور:
🔆نخست. مطابق با تعالیم دینی و مبانی عقلی، سعادت و شقاوت انسانها با افعال اختیاریشان گره خورده است. یعنی اگر افعال اختیاری انسان در راستای خوشنودی و قُرب الهی باشد، او را به رستگاری و کمال رسانده، و چنانچه افعال اختیاری او در جهت هواهای نفسانی و اهداف شیطانی قرار گیرد، به نابودی و شقاوت وی منتهی میشود.
🔆دوم. نکته اساسی دیگر، ارزش و اعتبار افعالی است که از انسان سر میزند. افعال اختیاریای که از انسانهای مختلف سر میزند، همگی در یک درجه و رتبه قرار ندارند؛ بلکه ارزش برخی از این افعال بیشتر از سایر آنها میباشد. حال، چه عامل یا عواملی در ترفیع درجه فعل اختیاری انسان نقش ایفا میکند؟؟
🔆سوم. به نظر میرسد، ارزش و اعتبار فعل انسان وابسته به دو عامل میباشد: الف) علم و معرفت؛ ب) اخلاص در نیت. یعنی هر اندازه عملی که از انسان سر میزند، از علم و بینشی عمیقتر و نیز اخلاص بالاتری برخوردار باشد، به همان میزان، عمل وی ارزش و قیمت بیشتری پیدا میکند.
🔆چهارم. از آنجاکه ضربه شمشیر امیرمومنان در جنگ خندق، اولا، برخاسته از علم و معرفت فراوانی بود که حضرت در اختیار داشتند؛ و ثانیا، به اندازه سر سوزنی غیرخدا در این ضربت نقش نداشت (اخلاص در نیت)، این عمل حضرت، چنان مقام و منزلتی پیدا کرد که به فرموده نبی مکرم، برتر و بالاتر از تمام عبادات جن و انس است.
✍️ حجت الاسلام و المسلمین علی قربانی؛ دانشجوی دکترای فلسفه دین
🌐
@meshkatnoor