🔰برخی از آرا و دیدگاههای برجسته آیت الله علامه مصباح یزدی ( رحمت الله علیه )
🔸باب مباحث فلسفی
۱_اثبات اصالت وجود و اعتباریت ماهیت از راه علم حضوری
۲_اعتقاد به باقی ماندن رسوبات ذهنی تفکر اصالت الماهوی در مباحث متعدد فلسفی با وجود اعتقاد به اصالت وجود و اعتباریت ماهیت ؛ مانند تعریف وجود ذهنی و اعتقاد به وجود کلی طبیعی در خارج و تعریف معقولات اولی و مبحث ذات و ذاتیات و ....
۳_منحصر دانستن رابطه تشکیکی وجود میان علل و معالیل طولی و اعتقاد به تباین ذاتی میان موجودات دیگر
۴_تفسیر جدید از قضیه معروفه الماهیه من حیث هی لیست الاهی ...
۶_انکار مقوله بودن مقولات عشر
۷_ انکار موجودیت هیولای اولی به عنوان یکی از جواهر
۸_انکار معقول اول بودن مفاهیم به کار رفته در مقولات عشر و اعتقاد به معقول ثانی فلسفی دانستن آنها جز کیف نفسانی و کیف محسوس( البته با تردید درباره کیفیت محسوس)
۹_انکار وحدت شخصی عالم
۱۰_اعتقاد به تراکب صورت ها و تطبیق آن بر مصادیق فراوان
۱۱_انکار وجود خارجی وجود رابط در قضایا و ذهنی دانستن آن
۱۲_تبیین دقیق از رابطه علی و معلولی طولی و ایجادی
۱۳_ نادرست دانستن قاعده الواحد
۱۴_نادرست دانستن اثبات وحدت صادر اول از راه قاعده الواحد
۱۵_اثبات وحدت صادر اول از راه قاعده امکان اشرف با تبیین خاص خویش
۱۶_ اثبات معلولیت جهان طبیعت با عالم ماده از راه قاعده امکان اشرف با تبیین خاص
۱۷_ نادرست دانستن نظریه و ادله ملاصدرا در بحث اتحاد عقل و عاقل و معقول. و تبیین جدید آن با مبانی و ادله دیگر
۱۸_ اتقن البراهین دانستن برهان زمان برای اثبات حرکت جوهری و ناتمام و ناکافی دانستن ادله دیگر
۱۹_ ناتمام و مخدوش دانستن تقاریر مختلف برهان صدیقین و تبیین جدید آن با تکیه به مبانی فلسفی صدرالمتالهین
۲۰_ناتمام دانستن ادله اثبات عقول عشره طولی
۲۱_تبیین فلسفی فلسفه ی آفرینش جهان و انسان از راه حب ذاتی خداوند به ذات خویش
۲۲_ناتمام دانستن دیدگاه ملاصدرا در جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء دانستن نفس و اعتقاد به افاضه نفس و خلق آن در ماده با فراهم شدن قابلیت در آن
۲۳_ ناتمام دانستن دیدگاه و دلیل ملاصدرا درباره مرگ طبیعی
موارد بالا تنها بخشی از آرا و دیدگاه برجسته معظم له در فلسفه است
🔸باب مباحث معرفت شناسی و منطق
۱_اعتقاد به اینکه هر قضیه ای بی استثنا دارای چهار جزء است تصور موضوع و تصور محمول و تصور نسبت حکمیه و حکم
۲_انکار وجود نسبت حکمیه و وجود رابط در قضایا در خارج از ذهن
۳_اعتقاد به قیام ارتسامی معقولات اولی و قیام صدوری معقولات ثانیه در ذهن و نیز فعل نفس دانستن حکم در قضایا
۴_مشترک لفظی دانستن وجود رابط در قضایا و وجود رابط معلول نسبت به علت ایجادی
۵_اعتقاد به انتزاع معقولات ثانیه اعم از فلسفی و منطقی از علم حضوری
۵-اعتقاد به تحلیلی بودن قضایای بدیهیات اولیه
۶_اعتقاد به بر گرفته بودن بدیهیات اولیه از علم حضوری
۷_انکار معلومات پیش ساخته ذهن و عقل بشر آنگونه که عقلیون اروپا مانند دکارت و کانت عقیده دارند
۹_اثبات وجود موجودات مادی در خارج از راه اصل علیت و سنخیت میان علت و معلول
۱۰_یقینی دانستن وجدانیات و بدیهیات اولیه و فطریات در میان صناعات خمس
۱۱_اعتقاد به لمی بودن غالب براهین فلسفی در فلسفه
۱۲_تعمیم علیت حد وسط به علیت خارجی و علیت ذهنی در برهان لمی
۱۳_اعتقاد به ناکافی بودن حس و عقل بشر برای کسب شناخت های لازم در مسیر رسیدن به سعادت انسانی نیاز به وحی در این رابطه
۱۴_ برهانی دانستن قضایای اخلاقی و حقوقی
۱۵_اعتقاد به برگرفته بودن بایدها و نبایدها در گزاره های اخلاقی و حقوقی از ضرورت بالقیاس میان فعل و نتایج آن
۱۶_اعتقاد به زیربنا بودن قضایای بدیهی اولی هم برای گزارههای علمی و فلسفی و هم گزاره های اخلاقی حقوقی
👇👇👇