⬆️⬆️⬆️⬆️⬆️⬆️⬆️ادامه
🔴بررسی و ارزیابی بخش دوم
❎نویسندگان، معانی متعددی را برای "معنای زندگی" بیان کردهاند. در این میان، به اعتقاد ما در معنای زندگی، دو عنصر مهم، نقش اساسی و بهسزایی را ایفا میکنند که عبارتند از: ۱. هدف زندگی؛ ۲. قرار دادن کل حیات و زندگی انسان در راستای آن هدف.
❓❓اکنون پرسش اساسی آن است که هدف معقول و بایسته در زندگی انسان چیست؟؟ اینجاست که پاسخ به این پرسش با "جهانبینی" و نوع نگرش و بینشهای انسان، ارتباط وثیقی پیدا میکند. لذا در طلیعه این نوشتار بیان کردیم که پاسخ بخش دوم، وابسته به بخش اول آن است و به تعبیری ارتباط منطقی با آن دارد.
🔺 به اعتقاد ما اجمالا هدف معقول و بایسته انسان با ملاحظه ابعاد گوناگون وجودی وی (ابعاد بینشی، گرایشی و توانشی) و رابطهای که با مبدا هستی خود (خدا) دارد، به دست میآید. این هدف که استدلال عقلانی نیز از آن پشتیبانی میکند، صرفا "قرب الهی" است (ر.ک: الهیراد، انسانشناسی، درس پنجم).
🔻 البته میتوان فرض کرد که یک فرد ملحد و آتئیست نیز در زندگی، برای خود هدف یا اهداف مادی و دنیوی ترسیم کند و طبعا در راستای آن، زندگی و حیات خویش را معنا ببخشد؛ اما در این هنگام باید گفت که آیا هدف او معقول، منطقی و قابل دفاع است؟؟؟
🔶وانگهی، هر یک از جهانبینیِ الهی و الحادی، نتایج اساسی و متمایزی را در پی دارد که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد. پارهای از آنها بدین شرح است:
♦️۱. منطقاً زمینهی نومیدی و یاس و خودکشی در برابر شکستها، آسیبها، مشکلات، بلاها و طوفانهای سهمگین زندگی برای یک آتئیست و فردی که اعتقاد به خدا و جهان واپسین ندارد، بسیار هموار و مهیاست. چنانکه برخی از اینان همچون آلبرکامو، صادق هدایت و ... دست آخر همین مسیر را در پایان زندگی خویش برگزیدهاند.
♦️۲. پارهای از موضوعات و احکام اخلاقی همچون ایثار و از خودگذشتگی، گذشتن از لذایذ دنیوی و مادی، جانبازی و شهادت و ...، برای یک آتئیست و در واقع کسی که عالم را منحصر در همین ماده و طبیعت میداند، منطقاً بیمعنا و مهمل است. زیرا این رفتارها با اهداف مادی و دنیوی وی اصلا سازگاری ندارند.
♦️۳. ضمانت اجرا در برابر احکام اخلاقی از یک سو و قدرت بازدارندگی انسان در برابر تمایلات، غرایز و هوا و هوسهای مهلک و سرکش از سوی دیگر، برای انسان خداباور و کسی که به پاداش و عذاب الهی معتقد است، منطقا قویتر و شدیدتر میباشد. اما از آن سو، زمینه فساد و سرکشی، برای انسان ملحد و آتئیست به ویژه در مواردی که هیچ چشم بینا و ناظری وی را تحت کنترل و نظارت ندارد، بسیار سهل و آسان است.
📝حجت الاسلام علی قربانی؛ دانش پژوه دکتری فلسفه دین موسسه امام خمینی
🌐
@meshkatnoor