🔰به مناسبت درگذشت مرحوم استاد محمد رضا حکیمی 🔷نقد عقل خودبنیاد دینی (4) 🔸در بخشهای قبل گفتیم که مرحوم آقای حکیمی و مکتب تفکیک تاکید بر عقل برآمده از دین دارد؛ سوالی جدی در این جا رُخ می نُماید که وقتی قرآن کفار، مشرکان و منکران را به تعقل دعوت می نماید، این روش تعقلی آیا باید در خود قرآن دنبال شود یا خارج از آن؟ اگر در خود قرآن باید دنبال شود، که این دوری روشن است و اساسا زمنیه دیالوگ و تفاهم را از بین می برد! 🔸اگر مراد روش عقلانی بین الاذهانی و مرتکز در فطرت و هویت انسانی ماست، که با ادعای روش مستقل قرآنی حکیمی سازگاری نخواهد داشت!!! حال اگر کسی در مقام دفاع از سخن تفکیکی ها، از عقل فطری سخن بگوید که همه انسانها واجد آن هستند، این نکته ای است که دقیقا ما را به سمت روشهای مشترک عقلانی سوق می دهد که منطق و فلسفه از آن دم می زنند یعنی این که بر اساس بدیهیات عقلی، به سمت نظریات جهش پیدا کنیم. 🔸 آقای حکیمی تفکیک دین از فلسفه و عرفان را به دو دلیل مستند می نماید: الف) جدایی روشها ب) جدایی و عدم همخوانی محتوا. جدایی روشهای فهم بشر، امری است پذیرفته اما به هیچ وجه به عدم ارتباط خروجیها منجر نمی شود. طبعا همه این معارف در صدد کشف و نیل به واقعند و لذا ما باید نگاهی منظومه ای به واقعیت داشته باشیم که روشهای مختلف علوم هر کدام ، ما را به بخشی از قطعات این پازل می رساند. 🔸اما در بخش جدایی محتوا، دو معنا می تواند مورد نظر باشد. الف) قرآن ، کتاب فلسفه و عرفان نیست و لذا نوع ادبیات و مباحثی که در این سه رویکرد معرفتی مطرح می شود ، با هم یکسان نیست. این سخن کاملا صحیح و پذیرفته است. ب) محتوای این سه کتاب ربطی به هم ندارند. این سخن کاملا مردود است زیرا مضاف بر اشتراک فی الجمله برخی مباحث، فهم مضامین بخشهای متعددی از آیات و روایات، مبتنی بر فهم و مبانی عقلانی بیرونی است و در غیر این صورت ما به یک نحوه ایمان گرایی اسلامی خواهیم رسید . 📌بخش اول این نوشته 👈👈https://eitaa.com/meshkatnoor/3491 📌بخش دوم این نوشته 👈👈 https://eitaa.com/meshkatnoor/3498 📌بخش سوم این نوشته 👈👈https://eitaa.com/meshkatnoor/3511 ✍️ محمد جعفری