میرزایی‌ها
نامداران دیلمان واشکور "قسمت دوم" در اواسط دوره قاجاریه دو طائفه از لرستان به نامهای "گوری" و "حسین خانی" به گیلان کوچانده شدند. حسین خان سردار جوان و رشید از طایفه حسین خانی به دامادی سرگالشی از دیلمان مفتخر شد. آنها فرزندانی بنام سکینه و آدینه داشتند که سکینه در جوانی به ازدواج عوضعلی سرگالشی اهل سرلیل درآمد که صاحب فرزندانی بنام محمد رضا،محمد وخیرالله شدند. اما آدینه سه فرزند پسر بنام جواد،قره ،حیدر و دختری داشت. دست سرنوشت از فرزندان آدینه و عوضعلی عیاران و جوانمردانی سلحشور ساخت که مناطق حیاتی و مواصلاتی دیلمان واشکور به دست آنها افتاد. به عبارتی از این زمان ارتباطات قومی و فامیلی این دو خاندان سلحشور مسیرهای ییلاق و قشلاق لاهیجان وشرق گیلان و جاده های تاریخی دیلمان و رانکوه و مناطق عمومی لنگرود و رودسر تا غرب مازندران را تحت تسلط آنها قرار داد. تضاد تاریخی بزرگ مالکان با عیاران وجوانمردان این بار به گونه ای دیگر رقم خورد و شرایط بحرانی مملکت و تمرکز بر گلوگاه های ییلاق_قشلاق در این مسیرها به اقتدار آنها افزود. این دو خاندان با سکونت در سرلیل و فشتال دیلمان سرزمین گسترده و قلمرو مشترکی را بنا نهادند. از دو خاندان عوضعلی و آدینه که به کشاورزی و دامداری می پرداختند حیدر خان ومحمدرضاخان به حمایت از انقلاب مشروطیت نیز می کوشیدند وبه اتفاق آزادیخواهان گیل و دیلمی با ایجاد دفاتر اداری به تحکیم حکومت مشروطه فعالیت میکردند. حیدر خان کم کم با رشادت ها وجان گذشتگی ها در مقابل اربابان و حاکمان در اواخر حکومت احمد شاه قاجار نام نشانی پیدا کرد و بشکل باور نکردنی شهره آفاق گردید و حوزه فرمانروایی خود را در بیه پیش و غرب مازندران گسترش داد. نظارت وتسلط بر راههای گیلان به قزوین همزمان با تحولات بین المللی و جنگ جهانی اول و انقلاب اکتبر روسیه (که به تاسیس حزب توده ایران منجر شد) صورت گرفت که از اقدامات شگرف حیدر خان بود. هیچوقت لشگر روس و وطن فروشان وابسته به آن با وجود حیدر خان وسپاهیان او در این سرزمین قادر به اجرای منویات شیطانی خویش نبوده و در بیم و هراس دائمی بسر میبردند. هسته مرکزی نیروهای پارتیزانی حیدر خان حدود یکصد تک تیر انداز از جان گذشته بود اما در شرایط بحرانی و جنگ این نیرو ها به سیصد نفر بالغ می گشت. حمایت حیدر خان از میرزا کوچک خان و شرایط سرنوشت ساز نهضت جنگل هرگز به روشنی شرح تفسیر نگردیده است. حیدر خان بیست سال بر گسترده شرق گیلان و دیلمان وغرب مازندران حکمفرمایی کرد. او انسان ظالم و جنایت کاری نبود تنها شایعات شفاهی یا گاها نوشتاری بر جا مانده از فئودالیزم فرهنگی توسط خانزاده ها و وابستگان آنان به منظور بد نام کردن حیدر خان منتشر شده است. حیدر خان خود اموال و املاک فراوانی داشت ونیاز به کسب نامشروع نداشت. ادامه دارد.... قسمت بعد ؛ خصوصیات اخلاقی و درگیری با شجاع الممالک منبع ؛روایت محمود خان از نسل حیدر خان و عوضعلی خان که با هم دوستی داریم و کتاب انقلاب مشروطه تا اسلامی ✍محمد آقاجانی پست مرتبط میرزایی‌ها @mirzaeihaa
61 مشاهده