انجمن حجتیه در کشاکش نقدها و تحلیلها
با انتشار خبر درگذشت حجتالاسلام سیدحسن افتخارزاده که به عنوان محور اصلی جریان انجمن حجتیه در دو دهه اخیر نامیده میشود، بحثهای گستردهای در فضای مجازی پیرامون گذشته و اکنون این انجمن درگرفتهاست.
به صورت کلی طرح مباحث مختلف درباره جریانها و وقایع و مسائل گوناگون دینی و فرهنگی و سیاسی امری مطلوب و بهانهی بسیار مفیدی برای کسانی است که تاکنون اطلاعات محدودی نسبت به مسائل گوناگون دارند.اما با توجه به ویژگیهای خاص موضوع «انجمن حجتیه» و گستردگی تاریخی و فکری و سیاسی آن در جغرافیای نیمقرن گذشته، نکات ذیل قابل توجه است:
🔹اساسا نقد و بررسی جریانهای فکری در هر قالبی نیازمند آشنائی دقیق با تمامی مختصات آن است. از جمله مختصات یک جریان فکری میتوان به تاریخچه و زمینههای شکلگیری، نظرات رهبران و کادر اصلی، سیر تطور و اوج و فرودها اشاره کرد. بدون آشنائی و اشراف کامل به تمامی این شرایط مهم، هرگونه اظهارنظر نه تنها نادرست خواهد بود بلکه پیامدهای مختلف منفی هم درپی خواهد داشت. برهمین اساس لازم است قبل از هرگونه تحلیل و اظهارنظر پیرامون شخصیتها و جریانها، اطلاع دقیق و جامعی نسبت به آنها داشته باشیم و حتی زیست هدفمندی با گروه هدف مورد نقد، کمک بزرگی برای شکلگیری صحیح خواهد داشت.
🔹 در خصوص «انجمن حجتیه» نیز از سویی تنوع مختصات وجود دارد. زمینه شکلگیری، آراء و اندیشههای رهبران و اعضای محوری، سیر تحول تاریخی بویژه در سه مقطع پیش از انقلاب، پس از انقلاب تا اواسط دهه ۶۰ و از اوایل دهه هفتاد تا کنون از جمله مسائلی است که لازم است به دقت مورد بررسی قرار گیرد. شناخت دقیق رهبران و نیروهای محوری این تشکل به ما کمک خواهد کرد تا تفکیک دقیقی نسبت به تکتک افراد و کلیت جریان داشته باشیم.عدم قضاوت مطلق و صفر و صدی پیرامون اشخاص منسوب یا نزدیک به این جریان و فهم و تجزیه و تحلیل چرائی پیامهای تسلیت برخی از مراجع معظم تقلید و علما از نتایج این شناخت است. در مقابل، اتهام نفوذ در بیت مراجع نیز دقیقا نشاندهندهی عدم فهم و شناخت نسبت به جریان حجتیه و چگونگی ارتباط ونسبت این جریان با بزرگان حوزوی است که متاسفانه بعد از تجربه تلخ نسبت ناروا به آیتﷲالعظمی صافی گلپایگانی مجددا تکرار شدهاست.
🔹با انتشار خبر درگذشت حجتالاسلام سیدحسن افتخارزاده، انبوهی از مطالب انتقادی پیرامون اشخاص و کلیت جریان انجمن حجتیه منتشر شد که متاسفانه باید گفت اغلب این مطالب بدون پشتوانهی مطالعاتی عمیق و آشنائی دقیق با این جریان است و هیجانات سیاسی و ژورنالیستی، بر نقدهای دقیق جریانی حاکم شد. در حالی که گستردگی این جریان در ابعاد مختلف، میطلبد نقدهای دقیق علمی و عمیق توسط اساتید و فضلا، بویژه آنانی که زیست نزدیک با آنها داشتهاند تهیه و منتشر شود. خالی شدن عرصهی نقد علمی، فضای پرالتهاب و هیجانی را برای افراد غیرشایسته ایجاد میکند.
🔹در شرایط کنونی، ورود برخی از پژوهشگرانی که در سالهای اخیر با اتکاء براسناد دقیق، مطالعات عمیقی نسبت به چیستی و ماهیت و نقشآفرینی انجمن حجتیه داشتهاند بسیار ضروری است. بهترین راه اثبات مدعاهای مطرح شده، ارائه اسناد دقیق و غیرقابل انکار است که از عهدهی این طیف از پژوهشگران برمیآید. بخش عمدهای از مخاطبان کنونی که سئوالات زیادی در این زمینه دارند جوانان دهه هفتاد و هشتادی هستند. این گروه از مخاطبان ادبیات گفتاری و استدلالی مختص خود را میطلبند که با تفاوت عمدهای با گذشته دارد. همچنین با وجود آثار مکتوب و تصویری متعددی که درباره هویت انجمن حجتیه تولید و منتشر شده، هنوز جای مطالعات منصفانه و دقیق درباره این تشکل خالی است.
🔹«نگاه پهبادی» به مسائل مختلف جامعه به ما کمک خواهد کرد که اولولیتها را به خوبی بشناسیم و بدانیم هر اتفاق یا جریان فکری چه وزنه و سهمی در جامعه ما دارد و به همان میزان برای آن سرمایهگذاری کنیم. نقد و بررسی انجمن حجتیه نیز باید براساس همان وزنهی واقعی خود صورت گیرد و نباید اولویتها و نیازهای فرهنگی و دینی و سیاسی جامعه امروز تحتالشعاع این موضوع شود.
https://mobahesat.ir/24413
🔻🔻🔻
@mobahesat