⚡️نقدی بر«زندگی پس از زندگی»
🔸یادداشت وارده:
✒️سید علی کشفی
🔹دو سال است که در ماه مبارک رمضان، برنامهای تلویزیونی با عنوان «زندگی پس از زندگی» از رسانهی ملی پخش میشود و با مطرح کردن مرگ از دیدگاه کسانی که به عنوان «تجربهگر»، به نوعی به مرگ نزدیک شده ولی زنده مانده و برگشتهاند، توانسته نظر مخاطبان را به خود جلب نموده و برای بعضی افراد تأثیرگذار باشد. این کمترین، وظیفه خود دانستم نکاتی را درباره این برنامه متذکر شوم، بی آنکه این گفتار بخواهد به تک تک گفتگوهای هر قسمت از برنامه و ایرادات آنها بپردازد.
🔹بازگشتن از مرگ!
با توجه به اظهارات پزشکان و اعتراف سازنده برنامه باید گفت که تجربهگرها مرگ را تجربه نکردهاند. کسانی که به عنوان تجربهگرِ مرگ در این برنامه معرفی میشوند، اگر در حالتی از کما، اغماء و مانند اینها، نورها یا ظلمتهایی را دیده یا حالاتی از خوشی یا ناخوشی برایشان گذشته و تصور کردهاند که مرگ را درک کرده و مردهاند، تجربهی آنها در واقع نمیتواند چیزی بیش از تجربهی شهودی برخی افراد از عالم مثال و ماوراء ماده باشد. در بیانی ملموستر، مشاهدات آنها، چیزی از جنس خواب است حتی اگر برای خودشان بسیار مشابه واقعیت باشد و آن را با آب و تاب زیادی تعریف نمایند. بنابراین با استناد به ادعا و حرفهای آن تجربهگرها، نه میتوانیم درباره مرگ بررسی کنیم و به چیستی و ماهیت مرگ برسیم و نه درباره دنیای پس از مرگ و برزخ اطلاعاتی به دست میدهند.
🔹 پیامبران، تنها راویان معتبر عالم غیب
طبق فرمودهی قرآن، علم غیب به طور مطلق، فقط، از آنِ خداست (به عنوان نمونه: إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّه (سوره یونس. آیه ۲۰)). سپس خداوند از علم غیب به پیامبرانش داد تا راه ارتباطی مردم با غیب باشند.
البته از راههای دیگری مانند جن و خواب و رمل و تنجیم و…نیز شاید بتوان اطلاعاتی از غیب کسب شود اما بدون تردید آن راهها معتبر نیستند و اطلاعاتی هم که از آن راهها به دست بیاید، قابل اعتماد و اطمینان نیستند و اساسا سوره مبارکه جن نازل شده که بگوید هر خبری از غیب به غیر از کانال پیامبر، فاقد اعتبار است. زیرا برای پذیرش هر اعتقادی در دین، باید حجت داشت. یعنی خود دین باید آن طریق را به رسمیت شناخته باشد.ترویج این تجربهها، زمینهی انحراف در حوزهی دینی و فلسفی ایجاد میکند و بسیار خطرناک است زیرا اساساً باز کردن پای تجربه به حوزه وحیانی و غیب، ناصحیح و ارائهی گزارشات غیبی، تنها کار انبیاء است. اگر بخواهیم به جز معصوم، به ادعاهای دیگران هم اعتبار بدهیم، شناخت ادعای درست بسیار دشوار خواهد شد مخصوصا در عالمی شبیه مکاشفه و رؤیا که دست عقل از آن کوتاه است.
🔹تأثیرات مخرب اجتماعی و اعتقادی
کسانی که به عنوان تجربهگر در این برنامه معرفی میشوند، شهرت و معروفیتی پیدا میکنند که چون سایهای از تقدس و احترام دینی دارد، میتواند برای خودشان، اطرافیان و جامعه خطرناک باشد. نمونهی تجربهگرهای سال گذشته موجود است و مطالعات اجتماعی باید به این موضوع بپردازند که در جامعهی ایران با این میزان از اعتقادمحوری مردم، مقدس کردن یک نفر آن هم فقط بابت تجربهای نامعتبر، چه نتایجی در پی خواهد داشت؟ مردم برای سایر امور دینی و گرفتن حکم دین و فتوا در سایر امور به این افراد که گاهی کمترین بهرهای از علم و محتوای دین ندارند، مراجعه میکنند و این زمینه ایجاد میشود که این افراد در اثر مراجعات مردم، به تدریج شأن و منزلتی دروغین برای خود دست و پا کنند و باید دانست که بسیاری از فرق انحرافی از همین احساس تقدس شروع شده است.
🔹وقتی رسانهی ملی به این گزارشات اعتبار میدهد و این گزارشات به طور گسترده، پخش، منتشر و بازنشر میشوند، به تدریج افراد دیگر نیز تجربههای درست و غلط خود را مطرح میکنند بیآن که ارزیابی صحیحی از جهت انطباق آنان با آیات و روایات صورت گرفته باشد.
و البته باید گفت در قسمتهای پخش شده در این برنامه، زمینهی انحراف وجود دارد. به طور مثال پر رنگ کردن «عمل» نسبت به «ایمان و اعتقاد» در گزارشات کاملا محسوس است در حالی که در منطق قرآن و اهلبیت ایمان، مرحله اول و شرط قبولی اعمال است (مَنْخ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ…وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِکَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ).
🔹بنابراین صرف اینکه بگوییم از برنامهی «زندگی پس از زندگی» استقبال شده و در برخی افراد تحول ایجاد کرده، نه تنها کافی نیست، حتی خطرناک و نگرانکننده هم میتواند باشد. این برنامه هرچند آتئیستها و مادیگراها را به چالش میکشاند، اما برای جامعه دیندار در بلند مدت، آثار مخرب دارد و یک نوع انحراف جدی است.
(یادداشت فوق لزوما دیدگاه مباحثات نبوده و آماده انتشار نقدها و نظرات وارده هستیم)
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
https://mobahesat.ir/23776
🔻🔻🔻
@mobahesat