🎼 آشنایی با مفاهیم موسیقایی (۸)
🎶 بداههپردازی یا Improvisation
«خلق موسیقی در لحظه اجرای آن» عامترین تعریف بداههپردازی است که در ذهن شنوندگان، موسیقیدانان و پژوهشگران (منتقدان و شنوندگان حرفهای) وجود دارد. این موضوع با عناوینی همچون ارتجال و تلقاء نیز شناخته می شود. «خلق در لحظه» به معنای «وحی در لحظه» نیست.
اجراکننده یک اثر موسیقایی در لحظه اجرا از میان گنجینه ذهنش که ترکیبی است از استعداد و هوش، ترجیحات شخصی، ذوق و سیلقه فردی، نگرش ها یا انگاره های فنی، سواد علمی، توانمندی های صوتی و موسیقایی و میزان تسلط اجرا که با امکانات یا داشته های موسیقایی و فرهنگ مخصوص آن گزینش می شود، دست به آفرینش ملودی و بداهه پردازی میزند.
شنونده نیز بر اساس چهارچوب های فرهنگ شنیداری خود، توقعات موسیقایی، میزان شناخت و اطلاع از کیفیت های فنی یک اثر موسیقایی، انتظارات مشخص و محدودی از یک اجرای بداهه دارد. و در آخر پژوهشگر، منتقد یا شنوندهی حرفهای نیز مختصات آن انتظارات را به خوبی میشناسد و میداند که آزادی و محدودیتهای یک اجرای بداههپردازانه چگونه است.
محمدکاکاوند